Trang chủ Bệnh phụ khoa Hội chứng đau bụng dưới do viêm tiểu khung

Bệnh phụ khoa

Hội chứng đau bụng dưới do viêm tiểu khung

Bởi

Tháng Tám 27, 2015

727

Hội chứng đau bụng dưới có các triệu chứng tiết dịch âm đạo, đau, chảy máu khi giao hợp và sốt. Hội chứng đau bụng dưới bao gồm cả nhiễm khuẩn đường sinh sản và nhiễm khuẩn lây qua đường tình dục. Tất cả các phụ nữ có hoạt động tình dục bị đau bụng dưới cần phải được đánh giá cẩn thận để tìm các dấu hiệu viêm tiểu khung. Đau bụng dưới do lậu cầu, Chlamydia có nguy cơ dẫn đến vô sinh.

Tuy nhiên, đau bụng dưới có thể do một số bệnh cấp cứu ngoại khoa khác (viêm ruột thừa, sỏi niệu quản) và sản phụ khoa (u buồng trứng xoắn, chửa ngoài tử cung), do vậy cần được khám xét cẩn thận để có chẩn đoán và chỉ định điều trị đúng.

Tác nhân gây đau bụng dưới liên quan đến viêm tiểu khung:

Lậu cầu khuẩn.
Chlamydia
Vi khuẩn kỵ khí, vi khuẩn Gram âm và liên cầu.

Triệu chứng viêm tiểu khung

Đau bụng dưới, liên tục (mãn tính) hoặc gián đoạn, có thể tăng nặng (cấp tính)
Đau, chảy máu sau khi giao hợp.
Tiết dịch âm đạo.
Có thể sốt hoặc thân nhiệt vẫn bình thường
Tuy nhiên, các dấu hiệu lâm sàng của viêm tiểu khung thay đổi và có thể không rõ ràng.

Khai thác tiền sử và bệnh sử

Tiền sử ngoại khoa, sản khoa, bệnh phụ khoa, đặc biệt viêm cổ tử
Quan hệ tình dục không an toàn, số lần quan hệ tình dục, số bạn tình.
Chu kỳ kinh nguyệt, thai nghén và các biện pháp tránh thai đang sử dụng.

Khám lâm sàng: Chú ý các dấu hiệu sau:

Khám bụng phát hiện dấu hiệu phản ứng thành bụng, và/hoặc cảm ứng phúc mạc
Đau bụng dưới.
Tiết dịch mủ/nhày ở âm đạo và cổ tử cung
Khám hai tay để xác định kích thước tử cung, đau khi di động của cổ tử cung và các tình trạng của các phần phụ, có máu ra tay không?

Xác định xem có một hoặc hai vòi trứng sưng to hay cứng, có khối đau nhạy cảm ở hố chậu, có phản ứng thành bụng hoặc đau nhạy cảm thành bụng không?

Xét nghiệm hỗ trợ

Tuyến xã nếu có thể làm soi tươi, nhuộm Gram dịch cổ tử cung và âm đạo.

Chẩn đoán

Chẩn đoán xác định

Có thể sốt.
Tiết dịch nhiều, dịch nhày mủ ở âm đạo và cổ tử cung khi khám
Đau khi di động cổ tử cung và khi giao hợp.
Đau cả hai bên, đau nhiều hơn ở một bên.
Đau bụng dưới và bên cạnh tử cung
Khối sưng dính vào tử cung

Bệnh nhân cần được xét nghiệm để phát hiện các NKLTQĐTD khác và phát hiện nguyên nhân bệnh nếu có điều kiện xét nghiệm hỗ trợ. Do vậy, trong các trường hợp tiên lượng phức tạp tuyến xã phải chuyển tuyến.

Chẩn đoán phân biệt

Viêm ruột thừa:

Sốt nhẹ, nôn hoặc buồn nôn.
Đau vùng hố chậu phải, điểm Mac Burney (+).
Phản ứng thành bụng hoặc cảm ứng phúc mạc tại hố chậu phải.

U nang buồng trứng xoắn:

Đau đột ngột, buồn nôn hoặc nôn, đôi khi có triệu chứng sốc.
Có phản ứng thành bụng, bụng chướng nhẹ.
Khám tiểu khung thấy có khối u, nắn đau, biệt lập với tử cung.
Siêu âm xác định khối u (nếu có).

Chửa ngoài tử cung:

Chậm kinh, ra máu đen và đau bụng âm ỉ.
Thân tử cung to, mềm.
Nắn thấy có khối nhỏ, ranh giới không rõ, ấn đau ở cạnh tử cung.
Chửa ngoài tử cung vỡ: túi cùng Douglas đầy và đau.
Test thử thai (+/ – ).

Siêu âm (nếu có) không thấy thai trong tử cung.

Điều trị:

Điều trị đồng thời lậu, trachomatis và vi khuẩn kỵ khí.

Nếu xác định được nguyên nhân thì điều trị nguyên nhân.
Đối với mọi trường hợp đau bụng dưới, cán bộ y tế cần xác định và điều trị cho (các) bạn tình, cần đặc biệt chú ý khi nghi ngờ nguyên nhân lậu hoặc Chlamydia.
Nếu không xác định được nguyên nhân thì điều trị đồng thời toàn bộ các nguyên nhân gây viêm, phối hợp 3 phác đồ sau đây:

Phác đồ điều trị lậu

Dùng một trong các thuốc sau

Ceftriaxon 250mg, tiêm bắp liều duy nhất, hoặc
Spectinomycin 2g, tiêm bắp liều duy nhất, hoặc
Cefotaxim 1g tiêm bắp liều duy nhất, hoặc
Cefi 200mg x 2 viên uống liều duy nhất.

Phác đồ điều trị Chlamydia