Tử tuyết đơn
Thành phần
Hoạt thạch 640g
Thạch cao 640g
Từ thạch 1.280g
Hàn thủy thạch 640g
Các vị trên đảo đều, sắc lên, bỏ bã. Cho tiếp các vị thuốc sau:
Linh dương giác 200g
Thanh mộc hương 200g
Tê giác 200g
Trầm hương 200g
Đinh hương 40g
Thăng ma 640g
Huyền sâm 640g
Chích thảo 320g
Trộn khuấy đều vào nước, sắc các thuốc trước, chưng kỹ, bỏ bã, cho tiếp các vị:
Phác tiêu 1.280g
Tiêu thạch 1.280g
Sau đó, gạn sạch tạp chất, chưng nhỏ lửa, tiếp tục cho 2 vị:
Chu sa 120g (bột mịn)
Xạ hương 18g (bột mịn)
Trộn đều, cho vào nước sắc, để cho ngưng đọng lại thành dạng kết tinh, như Hoa Tuyết nên có tên là Tử tuyết đơn
Hiện nay người ta dùng dạng bột (nguyên phương có vị Hoàng kim tức là Vàng nay không còn dùng)
Cách dùng
Mỗi lần uống 1 – 2g với nước chín để nguội, ngày 2 – 4 lần
Tác dụng
Thanh nhiệt giải độc, trấn kinh khai khiếu
Giải thích bài thuốc
Bài thuốc chủ yếu trị chứng sốt cao kinh giật
Trong bài thuốc dùng các vị ngọt hàn, sinh tân như: Thạch cao, Hoạt thạch, Hàn thủy thạch để tả hỏa trừ đại nhiệt
Linh dương giác: thanh can tức phong chống co giật
Tê giác: thanh tâm giải nhiệt độc
Xạ hương: khai tâm khiếu đều là chủ dược
Huyền sâm, Thăng ma, Cam thảo: tư âm thanh nhiệt giải độc
Chu sa, Từ thạch: an thần trấn kinh
Thanh mộc hương, Đinh hương, Trầm hương: hành khí tuyên thông
Phác tiêu, Tiêu thạch: tả nhiệt tán kết
Các vị thuốc hợp lại thành bài thuốc có tác dụng thanh nhiệt giải độc, trấn kinh khai khiếu
Ứng dụng lâm sàng
Đây là một bài thuốc chủ trị chứng sốt cao, hôn mê co giật rất tốt. Trên lâm sàng thường được dùng chữa trẻ em sốt cao co giật
Những trẻ em mắc bệnh sởi nhiệt độc thịnh, sởi lên không đều, sắc ban sởi đỏ tím, sốt cao, hôn mê khó thở, chỉ văn tía đỏ, dùng bài này có tác dụng tốt
Trường hợp viêm màng não, viêm phổi cấp (nhiễm độc) có triệu chứng sốt cao, co giật, hôn mê hoặc bứt rứt khó thở, mồm khát môi khô, đều dùng có kết quả