Tô tử giáng khí thang
Thành phần:
Tô tử 8g Hậu phác 6g
Bán hạ chế 8g Nhục quế 2g
Đương quy 8g Sinh khương 4g
Cam thảo 4g Trần bì 4g
Tiền hồ 8g Tô diệp 5 lá
Cách dùng: Sắc uống nóng, ngày chia làm 2 lần uống.
Công dụng: Giáng khí bình suyễn, khứ đàm chỉ khái.
Chủ trị: Thượng thực hạ hư: Đờm dãi nhiều, ho suyễn khí đoản, ngực hoành đầy tức, hoặc đau lưng chân yếu, chân tay rã rời, hoặc chân tay phù nề, rêu lưỡi trắng trơn.
Phân tích phương thuốc: Trong phương này Tô tử giáng khí khứ đàm, chỉ khái bình suyễn, làm quân. Bán hạ, Hậu phác, Tiền hồ khứ đàm, chỉ khái bình suyễn, cùng làm thần. Nhục quế ôn thận khu hàn, nạp khí bình suyễn; Đương quy vừa dưỡng huyếtư bổ can, cùng Nhục quế ôn bổ hạ hư có thể chỉ kháI định suyễn thêm ít Sinh khương, Tô diệp để tán hàn tuyên phế, cùng làm tá. Cam thảo, Đại táo hoà trung điều vị, làm sứ. Phối hợp sử dụng khiến cho khí giáng, đàm tiêu, ắt tự hết ho suyễn. Phương thuốc này để giáng khí khu đờm, tính thiên về ôn táo nên không thể dùng cho chứng phế thận đều hư không có tà gây ho, hoặc phế nhiệt có đờm suyễn.
Gia giảm:
Nếu đờm dãi nhiều, ho suyễn khiến không nằm yên được thì gia thêm Trầm hương; kiêm có biểu chứng phong hàn thì bỏ Nhục quế, Đương quy và gia thêm Ma hoàng, Hạnh nhân.
Thận dương hư suy, người rét, chân tay lạnh, mạch trầm nhược vô lực thì gia thêm Trầm hương, Bạch quả, Hạnh nhân, Ngũ vị tử.
Ứng dụng lâm sàng: Ngày nay thường dùng điều trị viêm phế quản mạn tính, hen phế quản, tràn khí phổi.
