PHÒNG KỶ
防己
Thuốc Nam: dùng rễ Gấc
(S1N0MENINM ACƯĨUMREHD et WILS)
Đọc thêm các tên khác:
1)Hán phòng kỷ 2) Mộc phòng kỳ 3) Giái ly 4) Thạch giải
5)Phòng uyển 6) Phòng từ 7) Tái quân hành.
Tính vị:
Khí êm, vị cay, không độc.
Công hiệu:
Công hiệu của Phòng kỷ thông lợi được nước trong các chỗ màng mỡ va bong bóng ra bên ngoài, nó thông lọi được các thớ thít, chữa được chứng da thịt bì phù thũng, chân tay bị tê bại.
Cách chế:
Xem thứ nào cắt ngang ra mà thấy từng vành như bánh xe trong rỗng có thể thông hơi được là tốt.
Khi đủng nó phái nhật bó lô lá thái mỏng phơi khô để mà dùng.
Phòng phong ma được có Thông bạch thì nó có thể chạy khắp hết trong mình.
Phòng phong mà nó có được Trạch tả hay Cao bản thì chứa được mọi chứng bệnh phong.
Phòng phong ma nó được có Đương quy hay Bạch thược, Dương khởi thạch, Vũ dư lương thì nó chưa được người đau ở trong tử cung có tạng phong.
Phòng phong mà nó cũng với Hoàng kỳ, Thược dược thì nó thật được biểu phân, làm cho hết mồ hôi.
Phòng phong mà nó cùng với Kinh giới tuệ, Bạch chỉ, Sinh địa hoàng, Địa du, Hoàng kỳ thì nó chữa được chứng phá thượng phong, chứng phong đòn gánh, có khi bất tinh nhàn sự, thật là thần diệu.
Dũng phòng phong cùng với Cam thảo, Cát cánh, Tử tô, Trang căn Bạch bì, Hạnh nhân, Tê tân, chửa được chứng thương phong làm ra ho hắng. Nếu muốn bỏ Tử tô mà thay bạc vào đó lại gia thêm Thạch cao thi có thể gồm chứa được các chứng phong nhiệt. Hoặc dũng Ma hoàng đổi vào vị Tử tô thì có thể chữa được chứng phong hàn bị uất kết ớ da thịt làm cho không ra mồ hôi. Nếu muốn dùng Phòng phong mà cho vào với bài Khương hoạt thang thì có thể gồm chữa được chứng Thương phong hàn Thái dương kinh dức đầu.
Hay là dũng Phòng phong mà cho vào với các thư thuốc phong tê. Nhược bằng muốn dũng nó mà cho vào với các thứ thuốc chữa chứng đại phong, lệ phong, phong cũi húi cụt, thì phải gia thèm những vị thuốc sát trùng, hoạt huyết nứa thi mới hay, chư cũng không nên dùng thuần thuốc phong cả được đâu.
