Phụ nữ có thai tiểu tiện đi luôn, nhỏ giọt và đau buốt

Phụ nữ có thai vài tháng, tiểu tiện đi luôn, nhỏ giọt, và đau buốt chứng trạng như vậy gọi là ” Tử lâm”, còn gọi là “tiểu tiện nan”. Như thiên Phụ nhân nhâm thần mạch chứng tính trị sách Kim quỹ yếu lược nói: “Có thai đi đái khó mà ăn uống bình thường, nên dùng bài Đương quy bối mẫu khô sám hoàn mà chữa”. Đó tức là một lập pháp để chữa cho người có thai huyết hư uất nhiệt đi đái dắt mà đau.

NGUYÊN NHÂN BỆNH

• Hư nhiệt

Phần nhiều do thận thuỷ không đủ, thuỷ suy hoả vượng, di nhiệt xuống bàng quang, tân dịch ít, khí kết lại không hoá.

• Thấp nhiệt

Do tâm hoả thịnh quá đi xuống tiểu tràng, truyền vào bàng quang, thấp và nhiệt kết với nhau; cũng có người vì ăn đồ cay nóng béo ngọt nhiều quá, nhiệt uất ở trong, làm ráo huyết, hao tổn tân dịch.

• Khí hư

Khí hư không chuyển vận, không làm cho đường tiểu tiện lưu thông được đều đặn.

BIỆN CHỨNG

• Chứng hư nhiệt

Có thai vài tháng tiểu tiện đi luôn mà không lợi hoặc sẻn đau, sắc vàng nhợt, có lúc hai gò má đỏ tinh thần mỏi mệt, đầu nặng choáng váng, đoản hơi tâm phiền, ngủ không yên, đại tiện đi không được thoải mái, chất lưỡi đỏ, rêu mỏng, hơi vàng khô, mạch sác mà hư.

• Chứng thấp nhiệt

Có thai vài tháng tiểu tiện đi luôn dầm dề, khi muốn đi không thế nín được, khi đi rồi đau buốt, số lượng nước tiểu vẫn như lúc bình thường không giảm, sắc trắng có lúc vàng nhợt, vùng eo lưng trướng tức lưỡi nhợt rêu bình thường, mạch hoãn vô lực.

CÁCH CHỮA

Chứng tử lâm tuy phần nhiều do nhiệt đọng lại mà sinh ra, nhưng cách chữa thường khác với chứng làm lậu, không nên cho thông lợi quá nếu không thì tổn hại đến thai khí mà gây ra đẻ non, nên chủ yếu là phải làm cho mát nhuận, điều đó trên lâm sàng cần phải chú ý.

Còn cách chữa cụ thể nếu như âm huyết hư, thuỷ khô hoả vượng thì nên bổ huyết, nhuận táo, lại thêm thuốc thông lâm; bệnh nhẹ thì dùng bài

Đương quy bối mẫu khổ sâm hoàn (1) bệnh nặng thì dùng bài Tử lâm thang (2), như thâp nhiệt uất kết thì nên thanh nhiệt, lợi thấp, thông lâm dùng bài Gia vị ngũ lâm tán (3), như khí hư không chuyển vận được thì nên bổ khí thông lâm dùng bài An vinh tán (4) mà chữa.

PHỤ PHƯƠNG

(1) Đương quy bối mẫu khổ sâm hoàn (Kim quỹ yếu lược)

Đương quy 144g

Bối mẫu 144g

Khổ sâm 144g

Các vị trên tán bột, luyện mật làm hoàn bằng hột đậu nhỏ, mỗi lần uống 3 viên, uống thêm dần đến 10 viên,

(2) Tử lâm thang (Thâm thị nữ khoa tập yếu)