Tư vấn y tế cho một chuyến đi thường có những lời khuyên về thuốc phòng bệnh sốt rét. Quan trọng nhất là về các biện pháp tránh muỗi. Nội dung quan trọng thứ hai là kê ra các thuốc phòng bệnh sốt rét hữu hiệu nhất, vẫn còn nhiều vùng trên thế giới sốt rét còn nhậy cảm với chloroquin, mặc dù đã giảm đi nhưng vẫn tìm thấy ở Mexico, Trung Mỹ, Trung Đông. Đơn giản hơn, có thể nói rằng tất cả những vùng có bệnh sốt rét đều kháng với chloroquin. Không một loại thuốc và biện pháp phòng tránh muỗi nào đạt hiệu quả 100%.
Metloquin
Có thể nói đây là loại thuốc phòng sốt rét hay được dùng nhất, mefloquin (Lariam), có tác dụng trên cả vùng kháng và nhạy cảm với chloroquin. Phải dùng thuốc này một lần mỗi tuần trước khi đến vùng có bệnh sốt rét 1-2 tuần, uống một lần mỗi tuần trong thời kỳ phơi nhiễm và tiếp tục trong 4 tuần sau lần phơi nhiễm cuối cùng.
Các tác dụng phụ như chóng mặt và rối loạn tiêu hoá, thường xảy ra trong hai liều đầu tiên và thoáng qua. Một báo cáo cho thấy tỉ lệ gây ra rối loạn thị giác, rối loạn tâm thần thoáng qua hoặc co giật là 1/13.000 trường hợp. Không nên cho phi công, người đi du lịch nhưng đã có tiền sử mắc bệnh tâm thần hoặc động kinh, trẻ em nặng dưới 5kg uống thuốc này.
Thuốc này cũng chống chỉ định tương đối cho người có biểu hiện bất thường về dẫn truyền ở tim, người có thai 3 tháng đầu và những người làm nhiệm vụ nguy hiểm đòi hỏi sự phối hợp hành động cao. ít có trường hợp kháng thuốc.
Doxycyclin
Có tác dụng thay thế mefloquin đối với trường hợp sốt rét kháng chloroquin, có thể có tác dụng phụ nơi có nhiều ánh sáng, do đó hạn chế dùng doxycyclin tại những vùng nhiệt đới. Dùng thuốc 1 ngày trước khi đến nơi có khả năng nhiễm bệnh sốt rét, tiếp tục dùng thuốc hàng ngày trong quá trình phơi nhiễm và trong 4 tuần sau khi đi khỏi nơi đó.
Khi sử dụng doxycyclin cần phải bôi kem chống nắng (SPF >15) với khả năng ngăn cản tia tử ngoại A; phụ nữ nên dùng kem chống nấm Monilia ở âm đạo. Chống chỉ định doxycyclin cho trẻ em dưới 8 tuổi.
Chloroquin Phosphat
Chloroquin phosphat có tác dụng trong những khu vực có bệnh sốt rét còn nhạy cảm với chloroquin và tương đối có ích ở những vùng kháng chloroquin khi mà mefloquin và doxycyclin bị chống chỉ định. Liều lượng là 1 viên 500mg cho người lớn và muối phosphat 8,3mg/kg cho trẻ em hàng tuần, bắt đầu dùng 1 tuần trước khi có khả năng phơi nhiễm, tiếp tục dùng hàng tuần trong quá trình phơi nhiễm và 4 tuần sau khi ra khỏi nơi có khả năng phơi nhiễm. Hỗn hợp chloroquin và proguanil (Paludrin) (xem dưới đây) có thêm một số tác dụng phòng bệnh ở những nơi kháng chloroquin, trừ Tây Phi.
Tác dụng phụ với chloroquin, ít thấy, gồm chóng mặt và rối loạn tiêu hoá, thuốc có thế kết tủa thành đốm vảy nến. Do thuốc đắng nên có thể hoà với mứt cho trẻ em. Dùng quá liều thuốc sẽ gây ngộ độc, nên để xa tầm tay của trẻ em.
Proguanil
Có thể mua không cần đơn thuốc tại nhiều nước, kể cả ở Anh, proguanil (Paludrine) với liều lượng là 2 viên lOOmg dùng hàng ngày (cho người du lịch 10 tuổi trở lên) có tính hỗ trợ cho chloroquin dùng hàng tuần tại những khu vực sốt rét kháng chloroquin trừ Tây Phi. Khi kết hợp với chloroquin, proguanil có thể là sự lựa chọn dành cho phụ nữ trong thời kỳ mang thai hoặc có thể mang thai, vì nó có nhiều lợi ích hơn là nguy cơ.
Halofantrin và dẫn xuất artemisinin
Vì có khả năng phòng bệnh sốt rét tại những nơi bệnh sốt rét kháng nhiều loại thuốc, halofantrin (Halfan) và nhiều loại dẫn xuất của artemisinin có thể có ở một số nước đang phát triển.
Primaquin phosphat
Có tác dụng phòng bệnh sau phơi nhiễm với các trường hợp gây tổn thương ở gan của Plasmodium viva:c và Plasmodium ovale, ít khi chỉ định primaquin cho người đi du lịch ngắn ngày. Tuy nhiên, kể cả khi không có triệu chứng, cũng nên cân nhắc dùng thuốc này nếu thời gian phơi nhiễm kéo dài hơn 6 tháng. Trước khi dùng, cần chắc chắn là hàm lượng men glucose-6-phosphat dehydrogennase (G6PD) là bình thường.