Trung Quốc đã cấm dùng hộp xốp để đựng thức ăn sau khi phát hiện có chứa chất gây ung thư. Trong khi đó, người tiêu dùng Việt Nam vẫn vô tư xài loại hộp tuy tiện dụng nhưng chứa chất cực độc có thể phá hỏng gan và gây nhiều bệnh khác.
Ông Hoàng Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng 3 (TP HCM) cho hay, từ trước đến nay, việc kiểm định nếu có, chỉ được thực hiện với các loại hộp chứa thực phẩm xuất xứ từ nước ngoài.
“Còn hộp xốp đựng thức ăn sản xuất trong nước chưa có quy định buộc phải kiểm định chất lượng”, ông Lâm nói.
Trong khi đó hồi cuối tuần trước, Hiệp hội đóng gói thức ăn quốc tế (IFPA) ở Hong Kong công bố thông tin, một nửa số hộp cơm (xốp, nhựa, giấy…) tại Trung Quốc chứa một lượng lớn bột khoáng có thành phần gây ung thư. Trung Quốc cũng vừa ra quyết định cấm bán và sử dụng hộp thức ăn bằng xốp vì chúng có thể làm từ đồ phế thải.
Ở Việt Nam, sản phẩm này được dùng rất phổ biến trong sinh hoạt hàng ngày. Tại TP HCM, theo các đại lý phân phối hộp xốp, mỗi ngày có đến hàng triệu chiếc được bán ra, phục vụ nhu cầu chứa thức ăn như cơm, xôi, bánh bao…
Chủ hai cửa hiệu chuyên bán sỉ loại hộp này trên đường Hải Thượng Lãn Ông, quận 6, TP HCM, cho biết hộp xốp đựng cơm loại có chiều ngang khoảng 12 cm, chiều dài 20 cm được bán với giá chỉ 200-250 mỗi chiếc. Ở các cửa hàng bán lẻ, giá bán được đẩy lên nhưng cũng khoảng từ 350-500 đồng một hộp.
“Loại hộp này đựng thực phẩm rất tiện dụng, chủ yếu do các cơ sở trong nước sản xuất chứ không phải nhập từ nước ngoài”, chủ cửa hiệu này cho biết.
Theo ý kiến của kỹ sư Huỳnh Lê Thái Hòa, Chi cục trưởng An toàn vệ sinh thực phẩm TP HCM, lẽ ra để đảm bảo tính an toàn cho người tiêu dùng, mặt hàng hộp xốp đựng thực phẩm phải được thẩm định chất lượng trước khi đưa ra thị trường.
Trong khi đó các chuyên gia khuyến cáo người tiêu dùng không nên dùng hộp xốp để đựng thức ăn.
Theo kỹ sư Vũ Tân Cảnh, Phòng Vật liệu Polyme và Compozit, Viện Khoa học Vật liệu, Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam, hộp xốp được chế tạo từ nguyên liệu chính là một loại nhựa nhiệt dẻo gọi là Polystyren (PS) phân tử thấp. Về nguyên tắc, những vật dụng bằng nhựa chỉ dùng để đựng thức ăn nguội, tuy nhiên nhiều người Việt Nam lại dùng đựng thức ăn nóng, đây là điều tối kỵ.
“Khi đựng đồ nóng, hàm lượng monostyren (một chất độc) trong loại nhựa này giải phóng ra càng nhiều sẽ gây tổn hại đến gan, cũng như nhiều bệnh khác. Không chỉ nhiệt độ cao, loại nhựa này khi gặp dầu mỡ, muối mặn, axít… sẽ gây độc tố hại cho con người”, kỹ sư Cảnh nói.
Bên cạnh đó, trong quá trình gia công, ngoài nhựa PS, nhà sản xuất còn kèm các chất phụ gia và chất độn khác. Người tiêu dùng không thể biết chắc nhà sản xuất độn chất gì khi gia công. Kỹ sư Cảnh cho biết, thực tế không ít nơi vì mục đích lợi nhuận, cũng như trình độ chuyên môn kém, nhà sản xuất đã sử dụng nhựa phế liệu hoặc tỷ lệ từng chất không phù hợp dẫn đến sản phẩm có độc tố cao, gây nguy hiểm cho người sử dụng.
Ngoài ra, ông cũng cho biết, người sản xuất có thể độn một số khoáng chất vào. Dù không rõ là khoáng chất gì nhưng nhìn chung trong các khoáng chất thường tồn tại một số kim loại nặng, là độc tố ảnh hưởng đến con người.
Hộp xốp đựng cơm bán phổ biến ở chợ Bình Tây, TP HCM, được nhiều người ưa chuộng để đựng cơm, thức ăn vì sự tiện lợi.
“Tôi nghe nói ở Trung Quốc, người ta đã tìm thấy một số chất khoáng ở trong hộp xốp có thể làm thay đổi giới tính, gây ung thư và một số bệnh khác. Còn tại nước ta chưa hề có nghiên cứu về loại hộp này”, kỹ sư Cảnh nói. Ngoài ra, những cơ sở gia công không sạch sẽ, vi khuẩn có thể cư trú trong lỗ hổng của hộp xốp và tiếp tục phát triển, gây nhiễm khuẩn thức ăn.
Ông cũng cho biết, thực tế trên thế giới nhiều nước đã cấm sử dụng loại nhựa này để sản xuất vật liệu đựng thực phẩm. Tuy nhiên, tại Việt Nam chưa có quy định cụ thể. Không chỉ hộp xốp, ông Cảnh cũng khuyến cáo người tiêu dùng rất cẩn trọng khi dùng đồ nhựa để đựng thức ăn, tùy từng loại nhựa sử dụng mà độc hại đến đâu. Tuy nhiên, tuyệt đối không được dùng để đựng đồ ăn nóng.
Tiến sĩ Lê Thị Hảo, Phó Viện trưởng kiểm nghiệm An toàn thực phẩm quốc gia cho biết: “Chúng tôi sẽ tiến hành nghiên cứu và khảo sát xem hộp xốp đó có chứa chất gì độc hại hay không. Trong thời gian qua, chúng tôi đã có nghiên cứu về vật dụng đựng thực phẩm đã được công nhận về tiêu chuẩn chất lượng trên thị trường nhưng cũng chưa phát hiện ra điều gì bất thường”.
