Kỹ thuật đặt giác hút sản khoa
Giác hút là một thủ thuật dùng bầu giác tạo ra bởi áp lực âm bám chắc vào đầu thai nhi, để hỗ trợ cho sản phụ rặn, cho thai sổ ra theo cơ chế đẻ.
1. Chỉ định
Mẹ rặn yếu.
Mẹ rặn không chuyển (con so trên 45 phút, con rạ trên 30 phút).
2. Chống chỉ định
Những trường hợp không được rặn (huyết áp cao, dọa vỡ tử cung, bệnh tim mạch, sẹo mổ cũ ở tử cung).
Thai non tháng.
Bướu huyết thanh lớn.
Suy thai.
3. Điều kiện
Ngôi chỏm đã lọt thấp.
Cổ tử cung mở hết.
Ối đã vỡ hay bấm ối.
Thai sống.
4. Chuẩn bị
4.1. Thầy thuốc là y bác sỹ sản khoa thành thạo kỹ thuật
Người chính, người phụ, người giúp việc.
Mũ áo khẩu trang, rửa tay, đi găng vô khuẩn.
4.2. Sản phụ
Được giải thích đầy đủ lý do can thiệp
Vệ sinh âm hộ, sát khuẩn, trải khăn vô khuẩn.
Không cần tiêm thuốc giảm đau.
4.3. Dụng cụ
Bầu giác số 5, số 6.
Ống nối bầu với máy hút chân không.
Bơm chân không (bơm tay hoặc đạp chân, chạy điện).
Bộ cắt khâu tầng sinh môn, bộ kiểm tra cổ tử cung.
Dụng cụ chữa ngạt sơ sinh.
Găng tay 2 đôi.
Vải trải vô khuẩn.
Thông tiểu vô khuẩn.
Bộ đỡ đẻ.
5. Kỹ thuật tiến hành
Người làm thủ thuật rửa tay mặc áo, đội mũ đeo găng vô khuẩn
Sát khuẩn âm hộ tầng sinh môn.
Thông tiểu.
Kiểm tra lại độ lọt, kiểu thế, độ mở cổ tử cung.
Lắp tay cầm, dây xích, ống cao su vào bầu giác và lắp vào bộ phận bơm.
Chọn bầu giác lớn nhất phù hợp với ngôi (thường là bầu giác số 5 – 6). Đặt nghiêng cho nửa bầu giác vào trước để giảm đường kính để đặt rồi cho nốt nửa bầu giác còn lại. Đặt bầu giác trên nền xương cứng, tránh các thóp. Sau đó cho một ngón tay đi vòng quanh miệng bầu giác để chắc chắn không có phần mềm âm đạo hay cổ tử cung của người me lọt vào bầu giác.
Người phụ bơm từ từ cho áp lực lên từng 0,2 kg/cm2để bầu giác bám vào da đầu.
Kiểm tra lại phần mềm, nếu chắc chắn không lọt vào bầu hút thì nâng áp lực chân không lên 0,6 kg/cm2 đến 0,8 kg/cm2. (Nếu là con rạ chỉ cần 0,6 kg/cm2).
Bơm từ từ cho a đầu có thì giờ tạo thành bướu huyết thanh nhân tạo, bám chắc thành bầu để khi kéo không bị tuột.
Chờ cơn rặn, kéo bầu giác theo hướng vuông góc với mặt phẳng của bầu, trong khi một tay ngoài kéo, một ngón tay giám sát bên trong xem bầu có bị hở không.
Kéo giác hút đồng nhịp với cơn rặn, kéo bằng lực của cẳng tay, theo cơ chế đẻ. Giữ tầng sinh môn khi trán sổ. Cắt tầng sinh môn nếu cần
Khi lưỡng đỉnh đã sổ ra âm hộ, mở khóa chân không từ từ, và tiếp tục đỡ đẻ như thường.
* Chú ý
Không kéo bầu giác quá 10 phút.
Nếu kéo không thấy chuyển, cần kiểm tra xem có gì bất thường không.
Nếu bầu giác tuột không làm lại lần 2.
6. Theo dõi sau thủ thuật và xử trí tai biến
Theo dõi mạch, nhiệt độ, huyết áp, toàn trạng của sản phụ.
Kiểm tra thành âm đạo, cổ tử cung, nếu rách khâu cầm máu.
Phát hiện các sang chấn ở sơ sinh như chấn thương sọ não, cần phát hiện sớm để xử lý.
