YÊU THỐNG
Đau Lưng cấp là bệnh thường gặp trong sinh hoạt hắng ngày, ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt, học tâp, công việc cũng như cuộc sống, gây ra rất phiền toái, để giúp mọi người có kiến thức sơ lược đúng đắn và có thể phòng bệnh hiệu quả. Chúng tôi xin trình bày khái lược như sau:
Giải phẫu vùng thăt lưng:
Gồm có 4 phần:
- Xương cột sống thắt Lưng.
- Phần cơ quanh cột sống
- Phần tủy, rễ thần kinh.
- Phần dây chằng, Đĩa đệm.
bệnh đau Lưng cấp liên quan chủ yếu đến phần Cơ và dây chằng (hoặc thoát vị Đĩa đệm độ 1).
- Nguyên nhân đau lưng cấp:
+ Thường do mang vác nặng sai tư thế. gây đau ở đoạn thắt lưng, có nhiều khả năng do bong gân, giãn dây chằng, co cứng cơ.
+ Ngồi, đứng kéo dài sai tư thế, mang giầy cao gót.
+ Nằm ngủ gò bó, sai tư thế, gối đầu quá cao …
+ Do stress
+ Gặp lạnh đột ngột.
+ Phụ nữ trong kỳ có kinh hoặc có thai thường đau ở vùng thắt lưng do biến đổi chuyển hóa có tính sinh lý. Có thể gặp dau lưng sau sinh.
3.Chẩn đoán:
3.1. Chẩn đoán theo Tây Y:
a.Cơ năng: đau xuất hiện đột ngột một cách tự nhiên hoặc sau một động tác , đau vùng thắt lưng, đau có thể lan xuống Mông, vị trí đau có thể là cạnh cột sống, hoặc tại cột sống, hạn chế vận động cột sống.
- b. Thực thể : cột sống có thể vẹo sang một bên theo tư thế chống đau, cơ cạnh thắt Lưng co cứng, ấn vào có thể đau, chỉ số schober < 13cm
- Cận lâm sàng:
- chụp xQuang: có thể bình thường hoặc có thsc thắt Lưng.
- Chụp MRI: có thể bình thường hoặc có hình ảnh phồng đĩa đệm.
- Các xét nghiệm khác (ít điển hình): xét nghiệm máu….
3.2. Chẩn đoán theo Y học cổ truyền:
Đau Lưng cấp theo yhct thuộc phạm vi chứng “Yêu thống”. Chia làm các thể sau:
- Đau lưng do phong hàn:
Triệu chứng: Đau lưng xảy ra đột ngột, sau khi bị mưa lạnh, đau nhiều, vận động khó, thường đau một bên, các cơ sống lưng bên đau co cứng, chườm nóng thì đỡ, sợ gió, sợ lạnh, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch huyền, hay phù khẩn.
- Đau lưng do huyết ứ ( giãn dây chằng, thoát vị đĩa đệm):
Triệu chứng: Sau mang vác nặng lệch tư thế, hoặc sau 1 động tác thay đổi tư thế đột ngột, bị đau một bên sống lưng, đau dữ dội ở 1 chỗ, vận động hạn chế nhiều khi không cúi, không đi lại được, cơ co cứng, lưỡi có điểm ứ huyết, mạch sáp.
- Đau lưng do thoái hoá cột sống (phong hàn thấp):
Triệu chứng: Đau lưng âm ỉ, ê ẩm, thường không có điểm đau rõ ràng, các cơ sống lưng không co cứng, đau lâu ngày, hay tái phát, nghỉ ngơi thì giảm, vận động đau tăng
- Đau lưng do thấp nhiệt
Triệu chứng: Đau lưng kèm sưng nóng đỏ vùng cột sống lưng đau, vận động cột sống khó khăn, sốt, sợ gió, ra mồ hôi, rêu lưỡi vàng mỏng, chất lưỡi đỏ, nước tiểu vàng, mạch hoạt sác.
-
Điều trị theo phương pháp châm cứu:
- Đau lưng do phong hàn:
– Châm bổ, sau đó cứu: Thận du, Uỷ trung, Hậu Khê, Côn luân, Yêu Nhãn, Thượng liêu, điểm Yêu Thống.
– Chườm nóng tại chỗ.
– Kiêng: ăn- uống đồ lạnh, nằm chỗ lạnh, ẩm, thức ăn gây co Cơ…
- Đau lưng do huyết ứ ( giãn dây chằng, thoát vị đĩa đệm):
– Châm bổ, cứu: Thận du, Yêu dương quan, Yêu du, Thái khê.
– Châm tả: Uỷ trung, Nhân trung, Dương lăng tuyền, Huyết hải, Chi Câu.
– Chích máu điểm ứ huyết.
– Hạn chế vận động mạnh, bê vác…
– Kiêng ăn đồ sống lạnh, gây co Cơ…
- Đau lưng do thấp nhiệt
Thường là do viêm nhiễm vùng thắt Lưng nên lời khuyên là ưu tiên xứ trí bằng Tây Y.
Theo: Ths.Bs yhct Nguyễn Xuân Luận.
