ĐÔNG Y CHỮA BỆNH ĐAU DẠ DÀY BẰNG CHÍCH HUYẾT
“Vỵ thống” tức là đau Dạ Dày, còn gọi là “Tâm Khẩu thống” , là chứng trạng thường thấy trên lâm sàng, nhiều loại tật bệnh dẫn đến đau Dạ Dày. Đông Y chữa bệnh đau Dạ Dày chủ yếu là do 3 loại nguyên nhân: Can khí phạm Vỵ (STRESS), Tỳ Vỵ hư hàn (Lạnh đường Ruột), ẩm thực tích trệ ( thức ăn, uống tích lại ở đường Ruột).
* Điểm chủ yếu chẩn đoán:
-
Viêm Dạ Dày cấp tính:
Đa phần là do bạo ăn, bạo uống, hoặc ăn thức an không sạch gây ra. Biểu hiện: đột nhiên phát bệnh, nôn mửa, buồn nôn, đau vùng Dạ Dày,có thể kèm theo đi ngoài, phát sốt.
-
Viêm mạn tính Dạ Dày kèm loét đường tiêu hóa:
Thường hay gặp ở tuổi thanh niên, trung niên. Biểu hiện chủ yếu: Bụng trên đau có tính chất qui luật, liên quan đến bữa ăn, thường có ợ chua, ợ hơi, Bụng chướng đầy…Ấn vào vùng Bụng trên thấy có đau, vùng cột sống Ngực ấn vào đoạn D6-D12 có điểm đau. Nội soi, test HP có thể tham gia chẩn đoán.
-
Đau Dạ Dày do yếu tố thần kinh:
Đây là chứng trạng nặng nhẹ ở các mức khác nhau, có thể thỉnh thoảng phát bệnh hoặc liên tục phát bệnh, ợ hơi nhiều, sau khi ăn uống xong thì nôn mửa, kèm theo chứng suy nhược thần kinh, kiểm tra thường không thấy bất thường.
* Đông Y căn cứ vào các chứng trạng khác nhau mà phân loại.
– Can khí phạm Vỵ: Bụng chướng đầy, đau lan ra liên sườn, ợ hơi nhiều, hoặc kiêm nôn mửa ra các chất chua, đắng, Mạch Trầm Huyền.
– Tỳ Vỵ hư hàn: đau Dạ Dày nhâm nhẩm, nôn ra nước trong, thích ấm sợ lạnh, ấn vào đau giảm, mệt mỏi vô lực. Mạch Hư nhuyễn.
– Ẩm thực tích trệ: đa phần là do bạo ăn, bạo uống, hoặc ăn uống không sạch dẫn đến, biểu hiện: Bụng đầy chứng, ợ hơi ăn kém, buồn nôn, nôn mửa, hoặc Bụng đầy đại tiện lỏng. Chất Lưỡi bệu, Mạch Huyền Hoạt.
* Nguyên tắc điều trị: hòa Vỵ chỉ thống.
– Can khí phạm Vỵ: sơ Can lý khí.
– Tỳ Vỵ hư hàn: ôn bổ Tỳ Vỵ
– Ẩ thực tích trệ: tiêu thực đạo trệ.
* Xử phương:
– Chủ trị:
(1) Trung Quản, Túc tam lý chích huyết.
(2) Công Tôn, Nội quan chích huyết.
– Can khí phạm Vỵ gia Can Du.
-Tỳ Vỵ hư hàn thêm cứu rồi chích Tỳ du.
– Thực tích trệ: chích thêm Túc Tam lý.
* Bệnh án:
Một bệnh nhân Nữ, 47 tuổi, (vào viện ngày 82/8/1935) đau Dạ Dày 7 năm, mỗi ngày phát ra đau nhiều lần có khi đến 10 lần, đau từng cơn, châm chích huyết mỗi lần châm 5-10 phút, ra mồ hôi lạnh. Thấy bệnh có liên quan đến lạnh, làm cho Dạ Dày bệnh nhân co lại, dùng thuốc hiệu quả không rõ, kèm theo sườn đau chướng, miệng đắng, ợ hơi. Mạch Huyền. Rêu trắng, là Can Khí phạm Vỵ, nên sơ Can lý khí, hòa Vỵ chỉ đau, chích Trung Quản, Can du và mạch máu Tĩnh mạch mặt bên Đùi, khoảng 20 phút sau lập tức hết đau, sau đó làm thêm 4 lần nữa, bệnh nhân 1 năm sau không thấy đau lại.
Theo:” 临床实用刺络疗法 – Lâm sàng thực dụng thích lạc liệu pháp” Ths. Bs y học cổ truyền Nguyễn Xuân Luận dịch.