Thương nhĩ tử có tác dụng gì?

蒼耳子

(ké đẩu ngựa)

+ Thương nhĩ tử (Rructus Xanthii) là quả phơi, sấy khô hoặc sao cho cháy lông bên ngoải của cây thương nhĩ Xanthium. Sibừicum Patr, thuộc họ cúc Compositae.

+ Tác dung dược lý:

thương nhĩ tử có chứa xanthostrumarin, mỡ, protein, sinh tố c… có tác dụng giảm đường máu. Nước sắc có tác dụng điểu trị mụn nhọt, sưng viêm hạch, có tác dụng ức chế tim mạch làm giảm nhịn tim, giảm sức co tâm thư, có tác dụng ức chế tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus), liên cầu khuẩn (Streptococcus), song cầu khuẩn phế viêm (Diplococcus pneumoniae). Thương nhĩ từ có độc tính thấp, người lớn khi dùng liều quá 100g có thể trúng độc, biểu hiện là đau đẩu, chóng mặt, buồn ngủ, hôn mê, toàn thân co quắp, tâng trương lực, vàng da, gan to, chức nang gan giảm, nước tiểu có protein – HC- trụ. Nếu nặng sẽ gốy suy tuần hoàn, hô hấp, suy thận sẽ dẫn đến tử vong.

+ Chỉ định:

-Điều trị viêm mũi dị ứng – đau đầu do phong hàn;

thương nhĩ tử có tác dụng ôn ấm và khai thông, vị cay đắng để tán phong táo thấp, thông khiếu, chỉ thống, dùng để điều trị viêm mũi dị ứng, đau đầu, không ngửi thấy mùi, chảy nước mũi, thường phối hợp vối tẩn di, bạch chỉ, bạc hà như bài thương nhĩ tán. Điều trị ngoại cảm phong hàn, thường phối hợp với phòng phong, bạch chỉ, khương hoạt, cào bẳn.

– Chúng phong thấp tý thống gây tứ chi co quắp:

có thể dùng đơn độc thương nhĩ tử hoặc phối hợp với tần cửu, tỳ giải, cương tàm.

– Ngoài ra thương nhĩ tử thường dùng phối hợp với bạch tiên bì, bạch tật lẽ để điều trị phong chẩn gây ngứa ngoài da.

+ Liều dùng:

3 – 10g/ngày.

Chú ý:

không nên dùng ở người huyết hư đau đầu. Dùng quá liều gây ngộ độc.