BÀI THUỐC ĐÔNG Y HIỆU NGHIỆM CHỮA SỐT NHẸ KÉO DÀI
Biện chứng Đông y:
Can Đởm khí trệ, chứng bệnh của Thiếu dương.
Cách trị:
Sơ Can thanh nhiệt, kiện Tỳ lý khí.
Đơn thuốc:
Tiểu sài hồ thang gia giảm.
Bài thuốc:
Sài hồ 9g, Hoàng cầm 15g, Liên kiều 15g, Song hoa 15g, Bản lam căn 30g, Bán hạ 9g, Đảng sâm 12g, Trần bì 9g, Thanh hao 12g, Chỉ xác 9g, Tiêu tam tiên mỗi thứ 9g, Nhân sâm 6g (uống riêng nước), sắc uống mỗi ngày 1 thang.
Hiệu quả lâm sàng:
Đã điều trị 7 ca sốt nhẹ không điển hình như ca dưới đây đều khỏi.
Chu XX, nam, 59 tuổi, cán bộ. 8 tháng trước, vì có sỏi mật nên đã cắt bỏ túi mật, một tháng trước đây sốt nhẹ (37,1 – 37,5°C) không rõ nguyên nhân. Bạch cầu 6999/mm3, trung tính 72%, lymphô 28%, chức năng gan bình thường và’ không có triệu chứng thực thể, X quang ngực và các xét nghiệm khác đều khôrig thay gì bất thường. Đã dùng nhiều thứ thuốc kháng khuẩn không có công hiệu, xin khám chữa Đông y. Căn cứ tình trạng sô’t nhẹ phải đi phải lại, váng đầu, nhức đầu, ăn xong thì đầy bụng, ăn uống không ngon, sút cân, ngũ tâm phiền nhiệt, miệng đắng, họng khô, ngực sườn đau âm ỉ, người yếu dễ ra mồ hôi, rêu lưỡi mỏng trắng, chất lưỡi đỏ thắm, mạch Huyền. Qua phân tích các triệu chứng trên, đưa ra phép chữa và cách dừng thuốc. Cho bài trên 6 thang, thân nhiệt trở lại bình thường, các triệu chứng giảm nhẹ rõ rệt, lại uống thêm bài trên 8 thang nữa, thân nhiệt bình thường, bệnh khỏi.
Nhận xét:
Người bệnh này thể chất yếu đuối, lại đã bị cắt bỏ túi mật, tuy đã quá 6 tháng nhưng chính khí chưa hồi phục, như vậy bất luận tình chí nội thương hoặc tà thừa hư xâm nhập đều có thể làm cho Can khí ứ trệ, Can chủ về sơ tiết, tính thích điều đạt, ứ lâu ắt có thể hoá nhiệt, phát thành chứng bệnh của thiếu dương. Sách ‘Thương hàn luận’ viết: ‘Thiếu dương mà bị bệnh thì miệng đắng họng khồ, mắt hoa vậy’, lại viết ‘Hàn nhiệt vãng lai, sườn ngực đầy khó chịu, chẳng muốn ăn uốhg, tâm phiền muô’n nôn. phải dùng Tiểu sài hồ thang để chữa vậy.
Cách trị ca bệnh này là theo phép của Tiểu sài hồ thang, lại kết hợp với bệnh chứng cụ thể của người bệnh là dùng các thuôc phù chính hoà trung và thanh nhiệt giải độc, lấy Sài hồ, Thanh hao để giải uất nhiệt của thiếu dương; Bản lam càn, Liên kiều, Hoàng cầm, Song hoa giải độc kháng khuẩn để thanh trừ nội tà của thiếu dương; Nhân sâm, Đảng sâm, Cam thảo bổ khí hoà trung, tăng cường sức kháng bệnh của cơ thể, Trần bì, Bán hạ, Tiêu tam tiên, Chỉ xác kiện Tỳ hoà vị, tiêu trừ các triệu chứng ở đường tiêu hoá. Phép điều trị và thuốc phù hợp với bệnh làm tăng tốc dụng của thuốc, vừa công vừa bổ, đem lại kết quả nhanh chóng (Triệu Khấu Anh – Bệnh viện Giải phóng quân).
