Tả kim hoàn (Hồi lệnh hoàn/ Thù liên hoàn)
Thành phần:
Hoàng liên 180g |
Ngô thù du 30g |
Cách dùng: Các vị thuốc trên tán thành bột, làm hoàn bằng cách dấp nước hoặc hấp bánh, mỗi lần uống 2-3 lần, nuốt với nước. Cũng có thể làm thang sắc nước uống, liều dùng căn cứ tỉ lệ nguyên phương mà châm chớc.
Công dụng: Thanh can tả hoả, giáng nghịch chỉ ẩu.
Chủ trị: Can hoả xâm phạm vị: Mạn sờn trướng đau, bụng cồn cào, nuốt chua, miệng đắng, ẩu thổ, bụng tắc, ợ hơi, lưỡi đỏ, rêu vàng, mạch huyền sác.
Phân tích phương thuốc: Bài này dùng nhiều Hoàng liên để thanh tả hoả ở can vị, Ngô thù cay nóng, vừa có thể sơ can giải uất, giáng nghịch chỉ nôn lại có thể hạn chế bớt tính đắng hàn của Hoàng liên. Hai vị này phối ngũ cay thì khai mở, đắng thì giáng xuống gộp lại cùng phát huy công năng thanh can tả hoả, giáng nghịch chỉ nôn.
Gia giảm:
Nếu can vị bất hoà gia thêm Tứ nghịch thang.
Dạ dày đau, ợ chua thì gia Ô tặc cốt.
Tả lỵ do thấp nhiệt, bụng đau nhiều gia Bạch thược, Hoàng cầm.
Ứng dụng lâm sàng: Ngày nay thường dùng để điều trị viêm dạ dày cấp, mạn tính, viêm ruột mạn tính, mất ngủ, tinh hoàn sưng đau.
