Long đởm tả can thang
Thành phần:
Long đởm thảoChi tử Mộc thông Đương quy Sài hồ |
6g 10g 10g 4g 6g |
Hoàng cầm Trạch tả Xa tiền tử Sinh địa hoàng Sinh cam thảo |
10g 12g 10g 10g 6g |
Cách dùng: Sắc nước uống. Cũng có thể chế thành thuốc hoàn. Mỗi lần uống 6-9g, mỗi ngày uống 2 lần, uống với nước ấm.
Công dụng: Tả can đởm thực hoả, thanh hạ tiêu thấp nhiệt.
Chủ trị: Can đởm thực hoả đi lên gây nhiễu loạn, đầu đau mắt đỏ, sườn đau, miệng đắng, tai điếc, tai sưng; hoặc thấp nhiệt rót xuống, âm hộ sưng đau, ngứa, vùng âm bộ nhiều mồ hôi, tiểu tiện đục rỉ, phụ nữ thấp nhiệt đới hạ, thấp nhiệt hoàng đản.
Phân tích phương thuốc: Bài này dùng Long đởm thảo rất đắng hàn, trên thì tả thực hoả ở can đởm, dưới thì tiêu thấp nhiệt ở hạ tiêu là quân. Hoàng cầm, Chi tử khổ hàn, có công năng tả hoả, phối ngũ với Long đởm thảo, là thần. Trạch tả, Mộc thông, Xa tiền tử thanh nhiệt lợi thấp khiến cho thấp nhiệt bài trừ theo đường thuỷ đạo, can kinh có nhiệt vốn dễ tổn thương đến âm huyết, dùng thêm thuốc khổ hàn để táo thấp thì lại hao đến âm, cho nên dùng Sinh địa hoàng, Đương quy tư âmdưỡng huyết, khiến kiên cố cả gốc cả ngọn. Phương thuốc này dùng Sài hồ là để dẫn các thuốc vào can đởm, Sinh cam thảo để điều hoà các vị thuốc
Gia giảm:
Nếu nhức đầu, hoa mắt do hoả bốc lên, mắt đỏ nhiều dử, miệng đắng, hay cáu bẳn thì gia thêm Cóc hoa, Hạ khô thảo.
Hỏa nhiệt bức huyết vong hành thì gia Đan bì, Trắc bách diệp.
Hoàng đản gia thêm Nhân trần.
Đại tiện bí gia Đại hoàng.
Ứng dụng lâm sàng: Ngày nay thường dùng để điều trị viêm gan thể hoàng đản cấp tính, cao huyết áp nguyên phát, viêm bể thận cấp tính, viêm bàng quang, viêm niệu đạo, thần kinh suy nhược, viêm phổi, viêm túi mật cấp tính.
