TRẠCH TẢ

(ALIMA PLANT AGO AQUATIC A LJ)

Đọc thêm các tên khác:

1) Phúc Trạch tả    2) Trạch tả thán

3) Thủy tả             4) Học tả

Nó mọc ờ dưới nước, thường mọc trong các khe suối, mua xuân nẩy mầm, lá nó coi tựa như là cái lưỡi trâu, chi có một dọc lên dài, mùa thu nờ hoa trăng. Dũng vào thuốc thi chí dùng củ nó thôi.

Tính vị:

Khí hàn, vị cam hàn, không độc.

Công hiệu:

Trạch tá thông lợi được các mạch nước thuộc thận bốc ra nước mầu đưa lên, trử sạch những cáu cặn thành bệnh ờ trong bàng quang, va nhưng nước đọng trong dạ dày đầy bi lại.

Tính nó có thể làm cho người ta khỏi khát.

Trạch tả là một vị thuốc thông lợi nước tiểu: người đi tiều ít, hoặc đi vật luôn, và những chứng nước đọng trong bong bóng phải cần dùng đến nó.

Tính nó cũng tựa như Phục linh, Thương truật.

Phàm những chứng bệnh thủy thũng thì nó là một linh đơn.

Người bị tiểu tiện lâm lịch, bí sác, nó là một vị thuốc tiên, nó có thể làm cho người ta khỏi được chứng bệnh khát, khỏi được chứng tá ly. trứ được chứng bĩ mãn cùa 5 tạng, thông được huyết mạch và lại thôi sinh được. Nó hay bổ cho huyết hải cùa người con gái cho được dê có con.

Òng Biển Thươc nói ràng:

Uống Trạch tả nhiều quá thành ra chứng đau mắt.

Ông Đan Khê nói rằng: Mắt thuộc bàng quang và thủy, bời vì thấm lợi thái quá, cho nên nước khô đi mà hỏa thịnh mới sinh ra chứng đau mắt.

Khái luận:

Xét ra Trạch tả tính lạnh đối vói các chúng ở trong thận và bàng quang yếu lạnh không thể chứa chịu để dần dần tiêu ra, uống Trạch tả tính nó rút nước xuống quá, thì tinh cũng phái vì đấy mà chảy trơn theo. Nếu đã có chứng hư lạnh ở dưới hạ tiêu rồi thì chớ có dùng Bằng thấy khí ẩm ướt bốc nóng lên mà thành ra mắt sưng đau. Bởi nóng bón quá mà tinh thủy ra: Uống Trạch tả làm cho giải mát, tiêu xuống thì khỏi sưng ngay, mà tinh củng vững lại, bời vậy bài bát vị dùng Trạch tả là để tiêu sạch chất xấu làm hại trong bong bóng, và cũng có ý để giúp cho nhửng chất chậm tiêu như của Địa hoàng dễ được mau tiêu đi khỏi đọng trệ lại ờ trong dạ mà sinh ra đầy bí.

Có người vì sợ mà bỏ Trạch tả đi, thiết tưởng không phái là chỗ ý thức. Chăng qua chỉ vi sợ sệt mà mất cả ý hay cùa phép dùng thuốc vậy.

Đôi khi uống bài lục vị mà thấy đáy, đó cũng là vì thuốc không có Trạch tả.

Còn như ông Biển Thước nói sợ dùng nhiều Trạch tà quá, làm tiêu hao hết nước mầu thành ra mắt ráo mà sinh đau, thi ông chi nói là chớ dùng nhiều, chư cỏ phải rằng bảo không nên dùng hẳn đâu.

Vậy thì Trạch tả ta cứ phải dùng cho xứng đáng chớ đừng lo sợ mà thiên quá. cấn phải dùng cho đích đáng phải chăng, không nên quá nhiều, mà cũng không nén ít quá, thi uống vẫn không hại gì.

Cách chế:

Cù nào to mà dài đuôi thành 2 cánh là tốt, nhặt bỏ lô, thái mỏng tẩm rượu một đèm, rồi phơi khô, hoặc là tẩm nước muối mà sao cũng tốt.

Tinh nó sợ hái cáp văn cáp.

Theo:”Dược tính chỉ nam”.