Lạc nội mạc tử cung 

Chị Vương hỏi:

Tôi lấy chồng nhiều năm mà không có thai, có khi chu kỳ kinh nguyệt của tôi bất thường, lượng kinh tăng lên, kinh kéo dài, khi hành kinh tôi bị đau bụng và đau lưng. Vừa rồi tôi có đi khám bác sĩ chuyên khoa và phát hiện mình bị lạc nội mạc tử cung, tôi nghĩ mình lấy chồng nhiều năm mà không có thai chắc là do lạc nội mạc tử cung nên tôi đề nghị mổ. Thuốc bắc chữa lạc nội mạc tử cung được không?

Trả lời:

Thuốc bắc có những ưu điểm và tác dụng chữa bệnh nhất định trong việc điều trị lạc nội mạc tử cung và thúc đẩy quá trình thụ thai. Lạc nội mạc tử cung thuộc các loại “đau bụng kinh”, “thống kinh”, “vô sinh” và “kinh nguyệt không đều” trong y học cổ truyền Trung Quốc, và sự hiểu biết về các bệnh này trong y học cổ truyền Trung Quốc đã có từ lâu đời. Ví dụ, cuốn sách y học cổ đại của Trung Quốc “Hoàng đế nội kinh” lần đầu tiên đề xuất tên vô sinh nữ, so với cuốn sách y học cổ đại sau này “Kim quỹ yếu lược”, cuốn sách đầu tiên ghi lại các triệu chứng đau bụng kinh và xác định đau bụng kinh và mang thai. Có rất nhiều đơn thuốc nổi tiếng trong việc điều trị đau bụng kinh, đau bụng kinh như “Đại hoàng giá trùng hoàn”, “Để đương hoàn”, “Hạ ứ huyết thang”,”Ôn kinh thang”, “Thổ qua căn thang”.. v.v. Tác phẩm “Trư bệnh nguyên hậu luận” của Sào Nguyên Phương, lần đầu tiên đề xuất rõ ràng về triệu chứng “đau bụng khi đến kỳ kinh”, và thảo luận về căn nguyên và bệnh sinh của đau bụng kinh.

Thời Đường Dang Y Tôn Tư Mạo trong sách “Bị cấp thiên kim yếu phương” “ Điều trị Phụ nữ không có thai có thể duống bài “Tử Thạch môn đông hoàn” bên ngoài dung “ Tọa dược thang bào thang. Y học cổ truyền Trung Quốc đã tích lũy được kinh nghiệm phong phú trong điều trị các bệnh lâm sàng do lạc nội mạc tử cung, ngoài dùng thuốc uống còn có các phương pháp điều trị như bôi thuốc ngoài, châm cứu, xoa bóp… Nó có những ưu điểm và tác dụng chữa bệnh nhất định trong giảm các triệu chứng và thúc đẩy quá trình thụ thai.

Định nghĩa của y học hiện đại là:

Nội mạc tử cung phát triển ở các bộ phận khác của khoang tử cung và gây ra một loạt các triệu chứng lâm sàng, được gọi là lạc nội mạc tử cung (endometriosis). Nội mạc tử cung ngoài tử cung có khả năng di chuyển xa và làm tổ, có thể xuất hiện ở nhiều vị trí trên cơ thể nhưng đa số là ngoài tử cung ở hố chậu, khoảng 80% lạc nội mạc tử cung xâm lấn vào Vòi trứng. Các cơ quan vùng chậu của bệnh nhân bị dính nhiều, ống dẫn trứng bị tắc, xoắn và biến dạng hoặc nhu động ruột bị suy yếu, không có lợi cho quá trình hoạt động của trứng để thụ tinh và mang thai, cũng có thể phức tạp do hội chứng Hoàng thể hóa Nang trứng không vỡ và lạc nội mạc tử cung.Có thể không có thai lên tới 40%.

Phương pháp điều trị lạc nội mạc tử cung trong y học cổ truyền Trung Quốc được ghi chép trong các sách y học cổ đại chủ yếu chữa các triệu chứng lâm sàng khác nhau như đau bụng kinh, hiếm muộn, thống kinh và kinh nguyệt không đều. Lương y thời nhà Tống Chen Ziming, trong cuốn sách “Phụ nhân lương phương đại toàn”, đã bào chế ra thuốc sắc Ôn Kinh điều trị đau bụng kinh bằng cách làm ấm kinh lạc, xua tan cảm mạo, thúc đẩy tuần hoàn máu, loại bỏ huyết ứ, Thủy điệt, Đào nhân, Xuyên sươn giáp. và các công thức khác, dược tính ổn định nhưng không quá mạnh.

Qua nhiều quan sát lâm sàng và nghiên cứu thực nghiệm, các thầy thuốc hiện đại cho rằng cơ chế bệnh sinh chính của lạc nội mạc tử cung là tích tụ huyết ứ trong ổ bụng, tắc nghẽn khí và huyết, rối loạn chức năng của tử cung và các cơ quan điều trị. Thúc đẩy quá trình lưu thông máu và loại bỏ huyết ứ. Nguyên tắc điều trị, các vị thuốc thường dùng là đào nhân, hồng hoa, hoa hòe, rễ mẫu đơn đỏ, tam thất .v.v. v.

Theo các biểu hiện và triệu chứng khác nhau của bệnh lạc nội mạc tử cung, loại gan và thận hư nên dùng Wuzi Bushen Pill và Taohong Siwu Decoction; loại ứ trệ nên dùng Shaofu Zhuyu Decoction; loại ứ huyết nên dùng Guizhi Fuling Pill và Wuwei Disin Disintion. Trong biện chứng lựa chọn thuốc, người ta đặc biệt chú ý đến mối quan hệ giữa dưỡng thận và thúc đẩy tuần hoàn máu. Theo quan điểm bệnh lý, nội mạc tử cung xuất huyết theo chu kỳ là “máu kinh”, tích tụ lâu ngày sẽ thành bệnh. Vì dương khí góp phần vận chuyển và chuyển hóa máu và nước, máu kinh phụ thuộc vào sự truyền tải của các kinh mạch Nhâm, Thận và Đốc, nếu thận dương bị thiếu thì kinh mạch Thận sẽ không thông suốt và yếu đi, và máu kinh sẽ dễ kết lại nên hình thành chứng “huyết ứ” liên quan đến dương khí, liên quan mật thiết đến thuyết “bệnh lâu ngày càng thì càng thiếu” và “bệnh lâu ngày ảnh hưởng đến thận.

Trong y học cổ truyền Trung Quốc. Ngoài việc thay đổi mức độ đau bụng kinh và các triệu chứng liên quan: đau lưng, lạnh bụng, lưỡi nhợt và rêu mỏng, việc phục hồi chức năng buồng trứng cũng được đẩy nhanh đáng kể nhờ việc bồi bổ thận và loại bỏ huyết ứ. Yishen Huoxue có tác dụng bổ âm “thông tắc” và “bổ khí”, có thể điều hòa chức năng nội tiết trong trường hợp hiếm muộn do rụng trứng hoặc thể vàng kém để đạt được mục đích điều hòa kinh nguyệt và thúc đẩy quá trình thụ thai.

Theo quan điểm của y học, trong việc thúc đẩy tuần hoàn máu, cần chú ý đến việc khai thông các tạng phủ và loại bỏ huyết ứ, thay đổi trạng thái của các tạng dưới và các tạng, ảnh hưởng đến sự vận hành của khí và huyết ở hạ tiêu; trong việc dưỡng thận, trọng tâm là làm ấm thận và dưỡng khí, bồi bổ kinh mạch; trong thời kỳ tiền kinh nguyệt, trọng tâm là loại bỏ huyết ứ và nạo vét các tạng phủ. Nó được bổ sung bằng cách nuôi dưỡng các bổ thận.Trong thời kỳ rụng trứng cần chú ý ôn thận, dưỡng dương để đảm bảo lượng dương trong cơ thể, đồng thời dùng các loại thuốc hoạt huyết để thúc đẩy quá trình rụng trứng đạt được mục đích thụ thai và thai kỳ.

Lương y Xu Chaoji nghiêm túc nhắc nhở rằng:

Do không thể trực tiếp thăm khám cho bệnh nhân nên không thể hiểu hết được tình trạng bệnh, những gợi ý trên chỉ mang tính chất tham khảo, hãy tiến hành chẩn đoán và điều trị cụ thể bằng thuốc Bắc dưới sự hướng dẫn của Các Bác sĩ Đông Y .