HO LÂU PHẾ TÁO
Bệnh nhân:
Trần thị Hồng Liên. 53 tuổi.
Vào viện: 20 – 10-77
Ra viện: 4-11-77
Số bệnh ân: 7-77
Đàn bà cơ thế suy nhược, sắc mặt ốm mét, hai mắt hỏm sâu, vì ho lâu ngày chữa không khỏi, phổi ráo, ho khan, đờm đặc quánh, khi ho cổ khô ran tới ngực, và cổ họng rát, lưỡi đỏ đóng rêu trắng mỏng, cổ thường khô phải ngậm nước cho đỡ nóng rát. Đờm dặc vướng làm nghẹt khí quản, thở khò khè mệt và hụt hơi, mất ăn, mất ngủ, hình vóc gầy nhom, hay sốt nhiều đém đến thì ngực xót xa không ngủ được, lưng đau chân mỏi, đại tiên táo bón.
Xem mạch:
Tay phải trầm nhược, trái huyền đại,
Đoán bệnh:
Tỳ phê khí hư, can phong phát động, dờm hỏa nghịch xông lên làm ủng tắc phê’ khí uất hỏa thiêu đốt thượng tiêu, tâm hung đều nóng náy, tân dịch khô, đờm tán kết làm ngăn nghẹt khí quàn, ho ran, đau ngực khó thớ.
Cách chữa:
Nhuận phế, khai uất, hạ đờm, giáng hỏa.
Dụng dược:
Sa sâm 10g Bách bộ 8g
Rẻ dâu 8g Mạch môn 8g
thanh phế nhiệt, nhuận táo.
Rau má 8g Cam thảo đất 6g
sinh tân giái uất nhiệt.
Vỏ quít 4g Gừng sống 2s
Rễ tranh 8g
lợi thủy giài uất nhiệt tam tiêu.
Cho uống 3 thang – tuần.
Tuần sau tái khám:
Sức nóng đã giảm, ngực bớt ran đau mà còn ho rất nhiêu, ngủ chưa được, dùng phương trên gia lá muông 8g, Chì xác 8g để hạ khí giải táo nhiệt, lán ứ kết ờ trường vị, cho uống 3 thang.
Tuần sau tái khám:
Đại tiếu tiện thông, bớt nóng bớt ho rất nhiêu, xem mạch thây bộ phe phù sắc tiêu, can đi huyền hoãn nhược, đoán là uất nhiệt đã giảm nhiêu tuy phê’ tạng còn thiêu âm tàn nhu dưỡng cân bồi bố âm tân nhuận táo. dùng phương trôn bội gia Mạch môn 12g, Sò lẻ bạn (1) 8g. Bách bộ 8g cho uống 6 thang.
Tuần sau tái khám:
Nóng ngực đã đỡ nhiều, cổ hết khô rát đêm ngủ yên, nhưng ãn uống còn kém do tỳ khí suy ãn vào chậm liêu và ăn rất ít, dùng phương trên gia Lạc tiên 8g, dày Tơ hồng 8g để an thần, Hoài sơn 8g, Ý đi sao 10g, vỏ quít 4g để trợ tỳ sinh lân tiêu thấp hóa cốc thực, cho uống liên tiếp 10 thang nữa.
Sau khi khám lại:
Hết ho hen đau rát, ăn ngủ bình thường, người thấy nhẹ nhàng. Ra viện.
Nhận xét:
Phê’ tạng láo, tỳ khí suy, âm tấn thiêu sung dưỡng phong nhiệt viêm quấy lên, dùng thuốc trên đêu là thứ thanh lương nhuận táo, tư âm giải nhiệt, ít dùng loại tân tán chữa ho mà chứng ho do phế táo này dần dần tiêu giúi.
