Viêm loét Cổ Tử Cung thuốc Nam có chữa khỏi được không?
Bệnh nhân:
Nữ 49 tuổi.
Chứng bệnh:
Viêm loét cổ tử cung, ra nhiêu nhớt màu vàng, kinh nguyệt không đều có khi hai tháng thấy một lần, có khi một tháng thấy hai lần đều kéo dài, đau đầu mất ngủ, chóng mạt hồi hộp, mệt mỏi ăn kém, người gầy, sụt cân, ra nhiều mô hôi, đái đêm nhiêu lần, Tây y điều trị từ đầu đến 21-7-78 thì chuyển giao tôi chữa.
Khám thấy:
Vọng:
Da xanh, nhăn nheo, mệt nhọc bờ phờ, mí mắt trên sụp xuống, rêu lưỡi trắng mỏng.
Văn:
Hơi thở nhanh, nói nhỏ, nghẹn hơi.
Thiết:
Tay trái, thốn quan đi trầm tế, xích đi khá hơn chút; tay phải, ba bộ đều vô lực.
Kết luận:
Khí huyết đều suy nhược mà khí suy hơn huyết.
Thuốc chữa:
Trần bì 12g
Trạch tả 12g
Bán hạ 10g
Hắc khương 12g
Sa nhân 12g
Quế chi 12g
Hoài sơn 12g
Uống 3 thang trong tuần.
Tuân sau tái khám:
( Mỗi tuần chỉ khám 1 ngày, thứ sáu).
Mạch, tay trái ba bộ đều mạnh hơn chút, nhưng dường mạch vẫn còn bé.
Mạch:
tay phải đã có lực hơn trước nhưng còn huyền.
Chứng:
Mô hôi bót ra, da đã khô, dễ chịu, bớt đái đêm, ăn biết n’ron.
Thuốc dùng theo đơn cũ, thêm Hạt sen 12g, bệnh cần cho uống 4 thang-tuần.
Tuân ba lại khám (4-8-78).
Mạch:
Các bộ đã khá, tả xích còn vô lực.
Chứng:
Còn mỏi lung, khó ngủ, các chứng khác bớt.
Thuốc:
Bạch truật 8g
Đương quy 8g
Hoài sơn 12g
Quế chi 8g
Hắc khương 12g
Hạt sen 12g
Sa nhân 12g
Cam thảo 4g
Cho uống 3 thang trong tuần.
Tuần bốn lại khám (11-8-78)
Mạch và chứng như trên.
Thuốc y như đơn cũ bỏ Quế chi, thêm Phụ tử 8g
Uống ba thang-tuần.
Tuân năm, lại khám (18-8-78).
Mạch:
tả hữu xích đều khá, chưa mạnh lắm.
Chứng:
ăn được, còn kêu nặng đàu và ít ngủ (xét mạch không phải ít ngủ).
Thuốc, y-đơn trên bỏ Quế chi. Phụ tử, gia Thục địa sao khô 12g.
Chuẩn bị tuần sau cho ra Viện.
Tuân sau, lại khám (25-8-78).
Mạch:
hai bộ xích đã khá.
Chứng:
đã hết, người khỏe, vui vẻ.
Thuốc:
Đảng sâm 8g
Đương quy 8g
Bạch truật 8g
Hoài sơn 12g
Hắc khương 8g
Cam thảo 4g
Bốn tháng, cho ra Viện.
THẢO LUẬN
Bệnh lý:
Tìm bệnh để chữa lai cũng nên tìm hiểu tâm tình riêng của bệnh nhân.
Khi xem mạch, bệnh nhân nói rất mừng khi gặp lại người chồng thán yêu đã xa cách nhau hơn hai chục năm nhưng lại rất buồn vì không đủ sức chiều chuộng mà anh lại có ý dò sinh dẻ, nghĩ về bệnh tật thê này chán quá.
Như vậy phần vui mừng gặp gỡ, phán chán ngán vì bệnh tật cộng chung với sự nắng hạn gặp mưa, phải ráng sức chiều chồng, tất câ đ’êu là đầu môi sinh bệnh.
Viêm loét cổ tử cung, khí hư vàng đục, kinh nguyệt không đều, tháng có tháng không, đã có lại kéo dài, gốc bởi cái tuổi 49 là cái tuổi bào thai đã yếu, mạch máu đã suy, nước màu (thiên quý) ở tử cung căn bản đã ráo hoảnh còn máu ở đâu đê có kinh hàng tháng cho đều, khí huyết để dưỡng sinh hằng ngày cho bản thán còn chưa đủ, lấy khí huyết ở đàu cho nhiêu dể sinh đẻ, sông ngòi có nước mới có cá là lẽ tất nhiên.
Ham cầu con trong lúc tuổi xuân tàn, càng mài miêt cô gắng càng loét cổ từ cung, càng ra nhiêu khí hư.
Sư ráng sức chiêu chồng cộng với tâm tình nói trên làm cho ám huyết trong lứa tuổi đã thiếu lại càng suy thiếu thêm.
Âm huyết đã suy thì dương khí có môi trường hòa đồng, dương khí bị lẻ loi, dương khí càng suy giảm theo.
Âm huyết thiếu, kinh không đều, hỏa hư bốc lên làm chóng mặt h’ôi hộp, mất ngủ v.v…
Dương khí suy kém ăn, mệt nhọc, ra nhiều mồ hôi và đái đêm nhiêu lần.Tất cả gây nên cơ thể suy nhược.
Y lý:
Huyết là vinh huyết, âm huyết tốt tươi trong tạng phủ.
Khí huyết là vệ khí, dương khí báo vệ ớ ngoài bì phu.
Khí huyết đầy đủ thì khỏe mạnh, thiếu kém thì sinh bệnh.
Âm huyết huyết thiếu, phải tưới bón cho tươi đay.
Dương khí suy. phải nhen nhóm cho ấm manh.
Bệnh này bào thai là nơi chứa máu, thiếu hụt, bất lực, phải rót máu nóng vào bào thai làm cho nó ấm nóng tươi nhuận, thì đường kinh mạch chấn chỉnh lại sẽ hết khí hư’, hết mất ngủ hồi hộp, hết cả đái đêm nhiêu lần.
Không phải chú ý điêu kinh vì tươi 49 là cái tuổi mãn kinh, chỉ sợ nó còn thấy kinh nữa mà thôi.
Nhưng phần nhen nhóm dương khí cho ón ấm phải đặt hàng đầu, tiếp đó phải tâng phần bồi dưỡng, vì dương khí có mạnh lên mới ăn được mà sinh huyết, dương khí có mạnh lên mới bảo vệ bì phu cho kín lại để ra hết mồ hôi, mồ hôi là nước của máu, nếu cứ để ra mồ hôi hoài thì máu sẽ hao hụt thêm.
Âm huyết gốc bởi can thận, dương khí gốc bởi tỳ vị, phép chữa bệnh nầy phải chú trọng dương khí nhiều hơn âm huyết tức là chú ý vào vị nhiều hơn can thận.
Dược lý:
a) Tuân 1, ba thang.
Trần bì, Bán bạ, Sa nhân là đê l ứt dờm nhớt tại tỳ vị làm ấm tỳ vị cho tiêu thực và cũng có phần nao trả lại năng lực cho sức chiêu chuộng cố gắng.
Hoài sơn để bổ sức cho tỳ vị
Trạch tả rút nước thừa ở tử cưng ra cho hết khí hư.
Hắc khương ôn ấm tử cung khi đã rút nước thừa ra.
Quế chi là phần phụ thuộc dể làm kín và nóng ấm làn da thớ thịt cho mồ hôi hết ra.
b) Tuân 2, 4 thang.
Y đơn trên, thêm Hạt sen bo tý làm muôìì ngu (xét mạch lý bệnh nầy không phải mất ngủ, chỉ bời được nằm bệnh viện này mát mẻ cả ngày không có việc gì làm thì ngà) ngủ nhiêu rồi, đêm sẽ ít ngủ).
c) Tuấn 3, 3 thang.
Bạch truật, Đương quy, Hắc khương; Hắc khương dẫn quy vào bổ huyết cho thận, dẫn Truật vào bổ khí cho tỳ.
Cam thảo điều hòa các chất thuốc cho dều.
Hoài sơn, Hạt sen đi chung với nhau để bổ tỳ, lên thịt nặng thêm cân.
Sa nhân ôn tỳ tiêu thực và thuận khí.
d) Tuân 4, 3 thang.
Y đơn trên, bỏ Quế chi vì mồ hôi đã hết ra, thêm Phu tử để đi dôi với Hắc khương cho mau ấm thận.
đ) Tuần 5, 4 thang.
Y đơn trên, bỏ Phụ tử vì thấy đã đủ, thêm Thục địa (sao cháy) cho tươi nhuận ở máu.
e) Tuần 6, 4 thang.
Quy, Truật, Khương, Thảo, Hoài sơn, thêm Đảng sâm tất cả để bổ dưỡng khi ra Viện.
Cụ Định Ninh Lê Đức Thiếp