Sỏi thận hình thành khi các khoáng chất và muối kết tinh trong nước tiểu và kết hợp với nhau thành các tinh thể, lâu dần tạo thành các cục rắn (sỏi) trong thận. Cơ chế hình thành sỏi thận chủ yếu liên quan đến quá trình bão hòa và lắng đọng các chất khoáng, đặc biệt là canxi, oxalat, uric, và phosphate. Dưới đây là quá trình cơ bản:
Bão hòa và kết tinh:
Khi lượng khoáng chất trong nước tiểu vượt quá khả năng hòa tan, chúng sẽ bắt đầu kết tinh và hình thành các vi tinh thể. Nước tiểu ít và cô đặc (do thiếu nước, hoặc mất nước) cũng làm tăng nguy cơ kết tinh.
Tích tụ và tăng trưởng:
Các vi tinh thể này dần bám lại với nhau tạo thành các mảnh tinh thể lớn hơn. Chúng có thể liên kết với các protein hoặc chất cặn khác trong thận, khiến kích thước tăng lên, hình thành viên sỏi.
Lắng đọng ở thận:
Viên sỏi ban đầu có thể còn nhỏ và đi theo dòng nước tiểu ra ngoài, nhưng nếu không được đào thải, nó sẽ tiếp tục phát triển và ở lại trong thận.
Các yếu tố nguy cơ:
Chế độ ăn giàu oxalat (có trong rau xanh lá, chocolate), lượng canxi hoặc natri cao trong thực phẩm, hay thiếu nước uống đều góp phần vào quá trình hình thành sỏi. Di truyền và bệnh lý mạn tính như gút hay viêm ruột cũng là các yếu tố làm tăng nguy cơ.
Cơ chế viêm và tổn thương:
Khi sỏi lớn và di chuyển trong đường tiết niệu, nó có thể gây tổn thương và viêm niệu quản, dẫn đến các triệu chứng đau nhức và có nguy cơ nhiễm trùng.
