1. Giới thiệu
Đau thắt lưng cấp tính là tình trạng phổ biến, đặc biệt ở những người thường xuyên bê vác vật nặng. Một trong những lo ngại lớn nhất của người bệnh là liệu cơn đau này có liên quan đến thoát vị đĩa đệm hay không. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị phù hợp.
2. Nguyên nhân gây đau thắt lưng cấp tính do bê vác
a. Căng cơ, giãn dây chằng
- Khi bê vác vật nặng sai tư thế, cơ và dây chằng vùng lưng phải chịu lực quá mức, gây căng giãn hoặc tổn thương.
- Triệu chứng: Đau nhói vùng thắt lưng, đau tăng khi cử động, có thể kèm co cứng cơ.
b. Thoát vị đĩa đệm
- Khi bê vác vật nặng đột ngột, áp lực lên cột sống tăng cao, làm đĩa đệm bị lệch ra khỏi vị trí ban đầu, chèn ép dây thần kinh.
- Triệu chứng: Đau lan xuống chân, tê bì, yếu cơ, đau tăng khi ho hoặc hắt hơi.
c. Chấn thương cột sống
- Khi nâng vật quá nặng hoặc sai tư thế, cột sống có thể bị tổn thương, gây viêm hoặc gãy vi thể.
- Triệu chứng: Đau dữ dội, hạn chế vận động, đôi khi có dấu hiệu sưng viêm.
3. Cách phân biệt đau thắt lưng cấp tính do thoát vị đĩa đệm
| Tiêu chí | Căng cơ, giãn dây chằng | Thoát vị đĩa đệm |
|---|---|---|
| Mức độ đau | Đau nhẹ đến trung bình | Đau dữ dội, lan xuống chân |
| Tính chất đau | Đau cơ học, giảm khi nghỉ ngơi | Đau thần kinh, đau tăng khi ho, hắt hơi |
| Triệu chứng kèm theo | Co cứng cơ, đau khu trú | Tê bì, yếu cơ, hạn chế vận động |
4. Cách xử lý khi bị đau thắt lưng cấp tính do bê vác
a. Nghỉ ngơi và chườm lạnh/nóng
- Nghỉ ngơi từ 1-2 ngày để giảm áp lực lên cột sống.
- Chườm lạnh trong 24-48 giờ đầu để giảm sưng, sau đó chườm nóng để giãn cơ.
b. Sử dụng thuốc giảm đau
- Có thể dùng thuốc giảm đau không steroid (NSAID) như ibuprofen hoặc paracetamol theo chỉ định bác sĩ.
c. Tập luyện nhẹ nhàng
- Sau khi cơn đau giảm, thực hiện các bài tập kéo giãn và tăng cường cơ lưng để tránh tái phát.
d. Khi nào cần gặp bác sĩ?
- Đau kéo dài hơn 2 tuần.
- Đau lan xuống chân, tê bì hoặc yếu cơ.
- Không cải thiện khi áp dụng các biện pháp trên.
5. Cách phòng tránh đau thắt lưng do bê vác
- Bê vác đúng tư thế: Giữ lưng thẳng, ngồi xổm khi nâng vật nặng.
- Tăng cường cơ lưng và bụng: Tập luyện thường xuyên để bảo vệ cột sống.
- Sử dụng dụng cụ hỗ trợ: Dây đeo lưng, đai bảo vệ cột sống khi nâng vật nặng.
- Kiểm soát cân nặng: Hạn chế áp lực lên cột sống.
6. Kết luận
Đau thắt lưng cấp tính do bê vác có thể do căng cơ hoặc thoát vị đĩa đệm. Nếu chỉ là tổn thương cơ, cơn đau có thể giảm sau vài ngày nghỉ ngơi. Tuy nhiên, nếu có dấu hiệu đau kéo dài, lan xuống chân, cần đi khám để loại trừ thoát vị đĩa đệm. Áp dụng các biện pháp phòng tránh và tập luyện sẽ giúp bảo vệ cột sống, giảm nguy cơ đau thắt lưng tái phát.