Giảm tiểu cầu vô căn (Immune Thrombocytopenic Purpura – ITP) là một rối loạn hệ miễn dịch trong đó cơ thể nhầm lẫn và tấn công chính các tiểu cầu trong máu, làm giảm số lượng tiểu cầu. Tiểu cầu là những tế bào máu đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu. Khi lượng tiểu cầu thấp, cơ thể dễ bị chảy máu, dễ xuất hiện các đốm xuất huyết dưới da, hoặc chảy máu khó cầm tại các vết thương nhỏ.
Nguyên nhân và cơ chế
Hiện tại, nguyên nhân gây ITP chưa được xác định rõ, nhưng bệnh thường được cho là liên quan đến rối loạn tự miễn dịch. Trong một số trường hợp, hệ miễn dịch tấn công các tiểu cầu vì nhầm lẫn chúng với các tác nhân gây hại. Một số yếu tố khác như nhiễm virus, một số loại thuốc hoặc các bệnh nền tự miễn khác có thể kích hoạt tình trạng này.
Triệu chứng
Người mắc giảm tiểu cầu vô căn thường có các dấu hiệu sau:
- Xuất hiện các vết bầm tím không rõ nguyên nhân
- Xuất huyết dưới da, đặc biệt là các chấm đỏ nhỏ (petechiae)
- Chảy máu mũi, lợi, hoặc chảy máu kéo dài khi có vết thương nhỏ
- Kinh nguyệt nhiều ở phụ nữ
- Mệt mỏi và dễ bị kiệt sức
Điều trị
Các phương pháp điều trị giảm tiểu cầu vô căn tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và bao gồm:
- Corticosteroids: Giúp ức chế hệ miễn dịch và giảm sự phá hủy tiểu cầu
- Globulin miễn dịch tiêm tĩnh mạch (IVIg): Tăng nhanh số lượng tiểu cầu, nhưng tác dụng thường chỉ kéo dài trong thời gian ngắn
- Thuốc ức chế miễn dịch: Khi corticosteroids không hiệu quả, bác sĩ có thể xem xét sử dụng thuốc ức chế miễn dịch
- Cắt lách: Lách là cơ quan có thể phá hủy nhiều tiểu cầu trong bệnh ITP, nên việc cắt lách có thể giúp tăng lượng tiểu cầu cho người bệnh
Việc theo dõi và điều trị ITP cần thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả, đồng thời tránh những biến chứng nguy hiểm như xuất huyết nghiêm trọng.