1. Giới thiệu về bệnh giảm tiểu cầu vô căn ở người lớn

Giảm tiểu cầu vô căn (Idiopathic Thrombocytopenic Purpura – ITP) là một rối loạn tự miễn, trong đó hệ miễn dịch tấn công nhầm các tiểu cầu trong máu – tế bào có vai trò quan trọng trong quá trình đông máu. Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng giảm tiểu cầu vô căn ở người lớn thường mang tính mạn tính và diễn biến phức tạp hơn so với trẻ em.
2. Giảm tiểu cầu vô căn ở người lớn biểu hiện như thế nào?
Các triệu chứng của ITP ở người lớn thường diễn tiến âm thầm, dễ bị nhầm lẫn với các tình trạng khác. Dưới đây là các biểu hiện thường gặp:
2.1. Dễ bầm tím không rõ nguyên nhân
Một trong những dấu hiệu sớm nhất là xuất hiện các vết bầm tím (dù va chạm nhẹ hoặc không va chạm). Các vết bầm thường có màu xanh tím, xuất hiện ở tay, chân hoặc vùng da mỏng.
2.2. Chảy máu kéo dài
Người bệnh có thể gặp hiện tượng:
-
Chảy máu cam thường xuyên, khó cầm.
-
Chảy máu chân răng, đặc biệt khi đánh răng.
-
Kinh nguyệt kéo dài hoặc ra nhiều máu hơn bình thường ở phụ nữ.
2.3. Xuất huyết dưới da
Xuất hiện các chấm đỏ nhỏ li ti như nốt ban (gọi là ban xuất huyết) thường thấy ở cẳng chân, đùi hoặc tay. Đây là dấu hiệu cho thấy các mao mạch nhỏ bị vỡ do thiếu tiểu cầu.

2.4. Mệt mỏi kéo dài
Dù không đặc hiệu, nhưng nhiều bệnh nhân ITP mạn tính cho biết họ thường cảm thấy mệt mỏi không rõ nguyên nhân, mất năng lượng trong sinh hoạt hằng ngày.
2.5. Xuất huyết nội tạng (hiếm gặp)
Trong trường hợp tiểu cầu giảm nghiêm trọng (< 10.000/mm³), có thể xảy ra các biến chứng nặng như:
-
Xuất huyết tiêu hóa: đi ngoài phân đen, nôn ra máu.
-
Xuất huyết nội sọ: đau đầu dữ dội, buồn nôn, thay đổi tri giác – đây là cấp cứu y tế.
3. Vì sao cần nhận biết sớm các biểu hiện của ITP ở người lớn?
Không giống như trẻ em – nơi bệnh có thể tự khỏi sau vài tuần, thì giảm tiểu cầu vô căn ở người lớn thường kéo dài và dễ tái phát. Việc nhận biết sớm triệu chứng giúp:
-
Ngăn ngừa biến chứng nặng như xuất huyết nội.
-
Theo dõi và điều trị hiệu quả hơn, tránh lạm dụng thuốc không cần thiết.
-
Cải thiện chất lượng cuộc sống và tâm lý người bệnh.
4. Khi nào nên đi khám bác sĩ?
Bạn nên đến cơ sở y tế để kiểm tra nếu gặp những biểu hiện sau:
-
Bầm tím lan rộng, không rõ nguyên nhân.
-
Chảy máu khó cầm (cam, răng, kinh nguyệt…).
-
Mệt mỏi kéo dài, không cải thiện dù nghỉ ngơi.
-
Xuất hiện chấm đỏ dưới da kèm theo dấu hiệu chảy máu.
Việc xét nghiệm công thức máu sẽ giúp xác định chính xác số lượng tiểu cầu và đánh giá tình trạng sức khỏe.
5. Điều trị giảm tiểu cầu vô căn ở người lớn

Tùy theo mức độ và triệu chứng, người bệnh có thể được:
-
Theo dõi định kỳ nếu tiểu cầu không quá thấp và không có triệu chứng chảy máu.
-
Dùng thuốc ức chế miễn dịch như corticosteroid, IVIG.
-
Cắt lách nếu không đáp ứng điều trị thuốc.
-
Sử dụng thuốc mới kích thích tạo tiểu cầu trong trường hợp ITP mạn tính dai dẳng.
6. Cách hỗ trợ và chăm sóc tại nhà
-
Tránh dùng thuốc chống viêm NSAID (ibuprofen, aspirin…) vì có thể làm chảy máu nặng hơn.
-
Tránh chơi thể thao hoặc hoạt động mạnh dễ gây va đập.
-
Bổ sung dinh dưỡng cân đối, giàu vitamin B12, axit folic và sắt.
-
Giữ tâm lý ổn định, giảm stress để hỗ trợ miễn dịch.
7. Kết luận
Giảm tiểu cầu vô căn ở người lớn biểu hiện như thế nào? – Câu trả lời nằm ở các dấu hiệu bầm tím, chảy máu không rõ nguyên nhân và xuất huyết dưới da. Việc nhận biết sớm triệu chứng sẽ giúp người bệnh được điều trị đúng hướng và phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm. Đừng chủ quan với bất kỳ dấu hiệu chảy máu bất thường nào, hãy đi khám bác sĩ chuyên khoa huyết học khi cần thiết.
