CHỮA GIẢM TIỂU CẦU BẰNG ĐÔNG Y

Biện chứng Đông y:

Phong hoả nhiệt độc, làm tổn thương huyết lạc mạch, doanh huyết ứ trệ, dồn vào bắp thịt và chân lông.

Cách trị:

Thanh nhiệt lương huyết, tư âm giải độc.

Đơn thuốc:

Tê giác địa hoàng thang gia vị phương.

Bài thuốc:

Tê giác 3g (hoặc thay bằng Ngưu giác 30g), Sinh địa 30g, Đơn bì 10g, Xích thược 10g, Bạch vi 10g, Tử thảo 10g, Tri mẫu 10g, Sa sâm 40g, Sinh hoè hoa 30g, Đại thanh diệp 10g, Bản lam căn 15g. Sắc uống, mỗi ngày một thang.

Hiệu quả lâm sàng:

Lấy Tè giác địa hoàng thang gia vị phương làm bài thuốc cơ bản, trong khi ứng dụng lâm sàng có gia giảm, điều trị tổng cộng hơn 20 ca giảm tiểu cầu, đa số bệnh nhân đều có chuyển biến tốt hoặc khỏi hẳn, hiệu quả tương đối tốt.

Trương XX, nữ, 33 tuổi, nhân viên. Khám ngày 28/2/1973. Người bệnh thường hay bị chảy máu cam, chảy máu chân răng. Da toàn thân có những nốt ban xuất huyết, về chiều cảm thấy người bị sốt, miệng khô, họng ráo, ăn uống kém, nước tiểu vàng, táo bón. Xét nghiệm máu: hồng cầu 4.200.000/mm³, huyết sắc tố 12g%, bạch cầu 7.500mm³, trung tính 60%, lymphô 32%, tiểu cầu 60.000/mm³, đại tiện ra máu (+), nước tiểu có hồng cầu (++). Lâm sàng chẩn đoán là ban xuất huyết do giảm tiểu cầu. Lưỡi đỏ sậm, rêu lưỡi vàng, ít dịch, mạch Trầm Huyền, Tế Sác. Mạch và chứng hợp lại cho thấy thuộc phong nhiệt độc tà, làm tổn thương huyết lạc, doanh huyết ứ trệ, dồn vào bắp thịt. Hướng điều trị: Thanh nhiệt, lương huyết, tư âm, giải độc. Cho uống Tê giác địa hoàng thang gia vị uốhg 3 thang.

Máu mũi không còn chảy nữa, chân răng bớt chảy máu, hãy còn khát, muốn uống nước, táo bón chưa hết, đó là Vị hoả thịnh quá, âm dương táo kết gây nên. Dùng bài trên, thêm Thạch cao 30g, Hoàng liên 10g, Hoả ma nhân 10g, Trắc bá diệp 10g, uống tiếp 3 thang. Sau khi uống, máu mũi và chảy máu chân răng hết hẳn, miệng khô, lưỡi ráo đều giảm, đại tiện đã thông, các nốt xuât huyết lặn mất, không thấy nốt xuất huyết mới. Lưỡi đỏ sẫm, mạch Trầm Tế. Kiểm tra thấy tiêu ra máu đã trở nên âm tính, trong nước tiểu còn hồng cầu (+), tiểu cầu 75.000/mm³.

Bài trên có kết quả ít, uống thêm 3 thang nữa, ăn uống tăng lên, tinh thần tốt hơn. Chỉ còn về chiều lòng bàn tay, bàn chân nóng, miệng khô, lưỡi ít dịch, rêu lưỡi vàng nhạt, mạch Trầm Tế vô lực. Vì bệnh lâu ngày không khỏi, hoả nhiệt tích ở bên trong, âm dịch bị hao tổn, đó là chứng âm hư hoả vượng, vẫn dùng bài trên gia giảm, chú trọng dùng thuốc tư âm, thanh nhiệt. Dùng bài sau: Ngưu giác, Sinh địa đều 30g, Đơn bì 10g, Sa sâm 12g, Thôn đông 10g, Thạch hộc 10g, Quy bản (sống), Hạn liên thảo 10g, Tri mẫu 10g, Trắc bá diệp 10g, A giao 10g, Kỷ thảo 15g, Đại thanh diệp 10g. Sau khi uống liền 12 thang, các chứng đều hết, nốt xuất huyết giảm, không thấy mọc nốt mới. Kiểm₍ tra nước tiểu thấy bình thường, huyết tiểu bản tăng lên đến 18.000/mm³ (Đờm Gia Hưng – tỉnh Cát Lâm).