ĐÔNG Y CHỮA DI CHỨNG SAU TỔN THƯƠNG NGOÀI NÃO
Biện chứng Đông y:
ứ huyết trở trệ, thanh thiếu không thông lợi.
Cách trị:
Hoạt huyết thông khiếu, thanh hoá ứ trọc .
Đơn thuốc:
Thông khiếu hoạt huyết thang.
Bài thuốc:
Xích thược 15g, Xuyên khung 10g, Hồng hoa 10g, Đào nhân 12g, Xạ hương (uống với nước thuốc) 0,5g, Sinh khương 3 lát, Lão thông 5 thôn, Đại táo 10 trái, Rượu trắng một ít để dẫn thuốc. Sắc uống mỗi ngày 1 thang.
Hiệu quả lâm sàng:
Lâm sàng dùng bài thuốc trên gia giảm điều trị hơn 10 ca não bị tốn thương dẫn đến đau đầu, đều đạt hiệu quả mỹ mãn.
Trần XX, nam, 47 tuổi, công chức. Khám ngày 10/9/1978. Tháng 6/1976 bị té, xe đạp đụng vào gáy, bất tỉnh, hai mắt sung huyết, nằm bệnh viện nửa tháng, khỏi bệnh, ra viện. Sau đó hai tai đau nhức, thính lực giảm, lòng bàn chân bàn tay ra mồ hôi nhiều. Bệnh viện chẩn đoán ‘Rối loạn thần kinh thực vật’, dùng Aryzanol, Vitamin, phôi hợp với châm cứu, thuốc thang, điều trị hơn 1 năm không khỏi, đến xin chẩn trị. Khám thấy đau đầu hơn 2 năm, nửa năm gần đây đau nặng như kim đâm, phân ứng đại não kém. không làm việc được, nói không rõ ràng, méo miệng, lưỡi co khó thè ra, tai ù, điếc tai, tai bên phải nặng hơn, cánh tay tê cứng, mắt mờ, mắt bị sung huyết, miệng và nướu răng thường bị chảy máu, bước đi khó khăn, 2 cánh tay tê, lòng bàn tay, bàn chân ra mồ hôi chư chảy nước, ăn ít, sắc mặt tối, đại tiện khô, mấy ngày mới đai tiện được, chất lưỡi tím, hai bên có điểm ứ huyết, rêu lưỡi móng vàng, mạch trầm sáp. Chẩn đoán là di chứng chấn thương não. Biện chứng là do ứ huyết trở trệ, thanh khiếu không lợi, đầu đau do huyết ứ. Phép trị là hoạt huyết thông khiếu, thanh hoá ứ trọc. Dùng Thông khiếu hoạt huyết thang gia giảm, bỏ Sinh khương thêm Tửu quân 6g, Đan sàm 20g, Câu đằng 15g, Trạch lan 12g. *
Tái khám:
Sau khi uống 5 thang, chứng đau đầu giảm 80%, nói rõ, tự đôi đáp được, lưỡi co duỗi được, tai hết ù, thính lực tăng, dêm ngủ được nhiều hơn, răng không còn chảy máu nữa, đại tiểu tiện bình thường, tự đi bộ đến khám được, chất lưỡi đã hồng nhuận, điểm ứ huyết giảm, mạch Huyền Hoạt. Tiếp tục uống bài thuốc trên bỏ Tửu quân, thêm Tật lê 15g, uống 5 thang, các chứng dần dần giảm. Tiếp tục dùng thuốc hoạt huyết lý khí, thanh Can hoà Vị để tăng sức khoẻ, phục hồi cóng tác, theo dõi nhưng chưa thấy tái phát.
Nhận xét:
Chứng não bị chấn thương, trên lâm sàng thường gặp, là một loại não bị ngoại thương, để lại di chứng nơi người bệnh. Bệnh án trên, trong lúc biện chứng, dựa vào bệnh sử có bị chấn thương não và đau đầu cố định một chỗ không di chuyển, đau như cắt như đùi đâm ảnh hưởng đến thần kinh đại não, kèm theo các triệu chứng ù tai, lưỡi khó cử động, bước đi khó, đồng thời bị mắt đỏ, chảy máu chân răng, mặt đen sạm, đại tiện khô, lưỡi có nhiều điểm ứ huyết, mạch trầm sáp, biểu hiện của ứ nhiệt, ứ trở ở lạc mạch, thanh khiếu không lợi, vùng bịnh ở đầu, bệnh thuộc thực chứng, vì vậy, lúc đầu dùng phép hoạt huyết, thông khiếu, thanh tiết ứ trọc, dựa theo ý là chỗ ứ được hành, lạc mạch được thông, huyết được hành, khiếu được mở, chức năng thần kinh sẽ dần dần khôi phục, không cần làm giảm đau mà đau tự hết, không trị mồ hôi mà mồ hôi tự cầm lại. Bài này dùng trị di chứng trúng phong liệt nửa người, cơ thể đau nhức do ứ trệ, cũng có kết quả tốt (Lý Nguyệt – tỉnh Tứ Xuyên).
