Tứ nghịch thang

Thành phần:

Phụ tử 6g Can khương 10g

Chích cam thảo 6g

Cách dùng: Trước hết sắc Phụ tử với nước 1 giờ, sau cho các vị còn lại vào sắc cùng, lấy nước uống ấm.

Công dụng: Hồi dương cứu nghịch.

Chủ trị: Bệnh thiếu âm, tứ chi quyết nghịch, sợ lạnh nằm co, nôn mửa không khát, đau bụng không đi ngoài, tinh thần suy nhược, thích ngủ, rêu lưỡi trắng trơn, mồ hôi đầm đìa, đi tả ồ ạt như xối dẫn tới vong dương bạo thoát, mạch vi tế.

Phân tích phương thuốc: Trong phương thuốc này dùng Phụ tử đại tân, đại nhiệt làm quân, có tác dụng bổ ích tiên thiên mệnh môn chân hoả. Can khương ôn dương của trung tiêu mà trừ lý hàn, giúp Phụ tử phát huy dương khí là thần. Phụ tử cùng dùng với Can khương, tính chất của chúng rất mãnh liệt nên dùng tác dụng ích khí ôn trung của Chích cam thảo làm tá dược, vừa có thể giải độc, vừa có thể hoãn tính chất cay mạnh của Can khương, Phụ tử. Các vị thuốc hợp lại vừa hồi dương cứu nghịch, lại không lo bạo tán, cho nên đặt tên phương thuốc là “Tứ nghịch”.

Gia giảm:

Nếu sau khi uống Tứ nghịch thang mà hết ỉa lỏng nhưng vẫn còn các chứng chân tay quyết nghịch, sợ lạnh, nằm co thì gia thêm Nhân sâm gọi là Nhân sâm tứ nghịch thang, có tác dụng hồi dương ích khí, cứu nghịch cố thoát.

Nếu có âm hàn thịnh ở hạ tiêu (ỉa lỏng, mạch vi) bỏ Cam thảo, thêm Thông bạch để thông dương phá âm gọi là Bạch thông thang để hồi dương thông mạch.

Nếu ỉa lỏng toàn nước, hàn ở trong song nhiệt ở ngoài, chân tay quyết nghịch, mạch muốn tuyệt, không sợ lạnh, mặt đỏ do âm thịnh cách dương (đẩy dương ra ngoài), chân dương muốn thoát thì tăng lượng Phụ tử lên 15g để thông dương phục mạch gọi là Thông mạch tứ nghịch thang.

Ứng dụng lâm sàng: Ngày nay thường dùng điều trị sốc, nhồi máu cơ tim, suy tim, viêm đường tiêu hoá cấp mạn tính, thổ tả, dạ dày sa, trẻ em tiêu chảy, chuột rút bắp chân.

Bài trướcBài thuốc Hồi dương cứu nghịch thang
Bài tiếp theoNgô thù du thang bài thuốc

BÌNH LUẬN

Nhập nội dung bình luận của bạn
Vui lòng nhập tên của bạn

Website này sử dụng Akismet để hạn chế spam. Tìm hiểu bình luận của bạn được duyệt như thế nào.