Tiểu sài hồ thang
Thành phần:
Sài hồ 12g Hoàng cầm 10g
Nhân sâm 10g Chích cam thảo 4g
Sinh khương 10g Đại táo 4 quả
Bán hạ 10g
Cách dùng: Sắc nước uống.
Công dụng: Hoà giải thiếu dương.
Chủ trị: Bệnh thiếu dương thương hàn, khi hàn khi nhiệt, lồng ngực và mạng sườn đầy tức, không muốn ăn uống, tâm phiền, buồn nôn, miệng đắng, họng khô, hoa mắt, rêu lưỡi mỏng trắng, mạch huyền; thương hàn của phụ nữ, nhiệt nhập vào huyết thất, có lúc hàn nhiệt phát tác, sốt rét, hoàng đản, thấy ở người có chứng thiếu dương. Tà ở biểu hoặc đã nhập lý không nên dùng bài này, nếu dùng thì tuỳ mà gia giảm.
Phân tích phương thuốc: Phương thuốc này chủ phương để hoà giải thiếu dương. Khí chất của Sài hồ là thuốc nhẹ, thăng tán có tác dụng sơ tà thấu biểu là quân. Hoàng cầm đắng mà hàn, khí vị tương đối nặng, có thể thanh nhiệt ở ngực bụng, trừ được phiền đầy. Sài hồ, Hoàng cầm cùng sử dụng có thể giải tà nửa biểu nửa lý của thiếu dương. Bán hạ, Sinh khương điều lý vị khí, giáng nghịch, cầm nôn mửa. Nhân sâm, Chích cam thảo, Đại táo ích khí hoà trung, phù chính khử tà.
Gia giảm:
Ngực phiền không nên bỏ Bán hạ, Nhân sâm; thêm Qua lâu 8g để khai kết, tán nhiệt, trừ phiền.
Nếu bụng đau thì bỏ Hoàng cầm, gia Bạch thược 9g để tả mộc an thổ, chỉ thống.
Nếu hiếp hạ bĩ nghịch là khí uất ở kinh, tân dịch tụ lại thành đờm thì bỏ Đại táo, gia Mẫu lệ 12g để hoá đờm nhuyễn kiên, tiêu tích.
Ứng dụng lâm sàng: Ngày nay thường dùng để chữa cảm mạo, viêm amydal, thương hàn, nhiễm khuẩn huyết, sốt rét, viêm phế quản, viêm màng phổi, viêm dạ dày, viêm gan cấp và mạn tính.
