ĐỘC TÍNH CỦA HÓA TRỊ ĐIỀU TRỊ UNG THƯ
Hóa trị gây ra nhiều độc tính và được phân thành 2 nhóm chính:
Độc tính cấp, Độc tính muộn :
Các thuốc hóa trị ung thư đều gây nên những tác dụng phụ bên cạnh hiệu quả mong đợi là ức chế tăng trưởng tế bào ung thư. Các tế bào, tổ chức của cơ thể có tốc độ tăng trưởng nhanh như niêm mạc ống tiêu hóa, hệ tạo huyết, tế bào lớp đáy biểu mô, tế bào sinh dục…thường có biểu hiện độc tính hóa trị rõ rang nhất.
Độc tính của hóa trị rất đa dạng và được phân theo mức độ nặng từ I đên IV hoặc theo hệ cơ quan. Có thể phân loại độc tính hóa trị theo thởi điểm xảy ra như dưới đây:
Phản ứng tức thời: sốc phản vệ rất hiếm xảy ra. Một vài lọai thuốc như paclitaxel hoặc các kháng thể đơn dòng như rituximab…có thể gây phản ứng sốc phản vệ nên cần phải điều trị dự phòng trước và theo dõi cẩn thân trong khi sữ dụng.
Các phản ứng sớm: Xảy ra trong vòng một vài ngày sau hóa trị
Buồn nôn và nôn mữa
Mệt mỏi, sốt, phản ứng giả cúm
Phản ứng muộn sau vài ngày đến vài tháng sau hóa trị
Giảm sinh tuỷ: Giảm bạch cầu, thiếu máu, giảm tiểu cầu
Rối loạn tiêu hóa: Đau bung, chán ăn, tiêu chảy, táo bón
Hệ lông tóc móng: rụng tóc, xam da, thay đổi màu sắc móng
Hệ thần kinh: Dị cảm đầu chi, giảm thính lực…
Hệ sinh dục: Rối loạn kinh nguyệt, vô kinh, vô sinh…
Quái thai
….
Các phản ứng muộn: thường sau nhiều năm
Vô sinh
Đột biến di truyền
Sinh ung thư thứ hai
Suy tim
Xơ phổi
Ngoài các tác dụng phụ thường gặp như buồn nôn, nôn mữa, rụng tóc, suy tuỷ… mỗi thuốc hóa trị có thể có các tác dụng phụ chuyên biệt nên cần phải chú ý khi phối hợp các thuốc với nhau. Thường người ta thường tránh phối hợp các thuốc có cùng độc tính và tránh sử dụng các thuốc vượt quá liều tích lũy tối đa cho phép để tránh các độc tính nặng không hồi phục được.
KẾT LUẬN
Hóa trị là phương pháp điều trị ung thư mang tính chất toàn thân. Những tiến bộ vượt bậc trong những thập niên vừa qua đã góp phần khẳng định và nâng cao vai trò của hóa trị ung thư. Các tiến bộ trong lĩnh vực sinh học ung thư đã và đang hoàn thiện phương pháp điều trị này với các thuốc mới có cơ chế tác động mang tính đặc hiệu hơn, các phương pháp nâng đỡ hữu hiệu hơn.
