TÁC DỤNG CỦA MỘC HƯƠNG LÀ GÌ? 云木香
TÁC DỤNG CỦA MỘC HƯƠNG LÀ GÌ?
Tên dùng trong đơn thuốc:
Mộc hương, Quảng mộc hương, ủi mộc hương (mộc hương nướng), Nam mộc hương, Xuyên mộc hương.
Phần cho vào thuốc:
Rễ.
Bào chế:
Lấy rễ, ngâm nước vớt ra, trên ủ mành vải ướt, khi ngấm mềm đều, thái phiến phơi khô, dùng sóng, hoặc nhào bột mỳ bọc lại đem nướng lên dùng.
Tính vị quy kinh:
VỊ cay, đắng, tính ôn. Vào ba kinh phế, can, tỳ.
Công dụng:
Kiện vị, điều hòa khí, giải hàn, khỏi đau.
Chủ trị:
Chữa ngực bụng trưởng đau, miệng nôn, trôn tháo, đi lỵ, chữa đau do sán khí, tiêu thủy thũng (phù nề)
ứng dụng và phân biệt Mộc:
hương nhập từ Quảng đông là tát, gọi là Quảng mộc hương, ngửi mùi thơm không gắt. Trồng ở Tứ Xuyên gọi là Xuyên mộc hương, cũng tương tự với loại nhập từ Quàng Dông, nhưng mùi khồng thơm, vị không đậm. Có người gọi rể cây Mả đâu linh là Thanh mộc hương. Còn trồng ở các nơi khác gọi là Thổ mộc hương chẩng những không điều hòa được khí, trái lại còn làm hao tổn chân khí và trợ hỏa.
Kiêng kị:
Nếu người chân khí nhược có nhiệt, huyết hư mà táo (nóng) thì cấm dùng.
Liều lượng:
Từ 5 phân đến 1,5 đồng cân.
Bài thuốc ví dụ:
Bài Hương liên hoàn (Thái bình huệ dân hòa tễ cục phương) chữa chứng Xích bạch lỵ (kiết lỵ ra máu và mũi) mũi nhiều hơn máu.
Quảng mộc hương, Xuyên hoàng liên, hai vị cùng tán nhỏ, trộn vối nước làm viôn to như hạt đậu xanh, uống với nước đun sôi để nguội.
Tham khảo:
Khí vị của mộc hương đều đậm, có thể tuyên thống và sơ tán được tất cả làm tà ngưng tụ và khí trệ ở trên và dưới. Trong thang thuốc cổ vị thuốc này, sắc lên mùi thơm khắp nhà, công dụng đều chữa vế khí, có thể thàng, co thê’ giáng. Nếu dùng vào thuốc bó’ dưỡng thì, có thế sơ thông được khí để tránh chất bô’ dưỡng béo nhờn bị ngừng trệ, vít lại, làm cho thuỗc không hay, cho nên trong bài Quy tỳ thang co’ mộc hương. Nếu dùng vào thuốc khổ hàn, thì có thê’ điều hòa, thông sướng được khí cơ (cơ nâng cùa khí), cho nên bài Hương liên hoàn có Mộc hương là thế.