Sẹo lồi là gì?
Sẹo lồi (chính xác hơn trong y học là sẹo phì đại) hình thành ngay sau khi vết phỏng hoặc vết thương lành. Sẹo này phát triển lồi lên, cao hơn bề mặt của những vùng da xung quanh. Sẹo thường khô, cứng và ít di động.
Trong quá trình lành vết phỏng, cơ thể tạo ra các sợi collagen phân bố trên bề mặt để đóng kín vết phỏng. Sự đóng kín này tạo ra sẹo làm cho vết phỏng lành.
Sau khi lành vết phỏng, sẹo này tiếp tục co kéo lại làm cho sẹo lồi lên khỏi mặt da gây co rút, biến dạng các khớp. Sự co rút này diễn ra nhanh nhất vào 6 tháng đầu và kéo dài cho đến 2 năm sau khi bị phỏng đối với trẻ con.
Có thể chữa hết sẹo lồi không?
Khi sẹo lồi đã hình thành thì việc điều trị rất khó khăn và tốn kém. Có nhiều phương pháp để giải quyết sẹo như chích corticoid cho sẹo teo nhỏ, chấm nitơ lỏng dạng khí lạnh làm teo sẹo. Những phương pháp này ít nhiều có những tai biến khi áp dụng như tác dụng phụ của thuốc corticoid hoặc nếu thực hiện không đúng kỹ thuật thì sẹo sẽ lồi thêm. Ngoài ra còn có phương pháp phẫu thuật cắt bỏ sẹo cũ. Đối với phương pháp này, sau khi cắt bỏ sẹo cũ thì đồng thời lại tạo ra một vết sẹo mới khác, vết sẹo mới này nếu không được áp dụng các biện pháp ngăn ngừa sẹo lồi thì cũng sẽ phát triển lồi lên như các vết sẹo cũ trên cơ địa của bệnh nhân.
Như vậy các phương pháp điều trị sẹo lồi chỉ làm giảm chứ không hết sẹo, nếu điều trị sai có thể làm sẹo nặng thêm. Để làm giảm và ngăn chặn sẹo lồi thì phải thực hiện ngay biện pháp ngăn ngừa sẹo lồi khi vết thương vừa lành.
Biện pháp ngăn ngừa sẹo lồi
Biện pháp hữu hiệu để ngăn ngừa sẹo lồi là băng ép liên tục lên vùng sẹo. Băng ép ngay sau khi vết thương lành và được thực hiện với băng thun dãn hoặc với các bộ quần áo tạo áp suất (pressure garments), mặt nạ áp suất, găng tay áp suất… tùy theo từng vùng bị phỏng.
Đối với những vùng phỏng sau 3 tuần mới lành đều có nguy cơ cao phát triển thành sẹo phì đại. Do đó những vùng phỏng này cần được phải được băng ép.
Băng ép suốt 24/24 trong thời gian từ 18 đến 24 tháng sau khi bị phỏng, có nghĩa là cho đến khi sẹo không còn khả năng phì đại và co rút nữa.
