THAI GIÀ THÁNG
Có thai đến ngày sinh mà quá hai tuần trở lên vẫn chưa sinh, gọi là ‘Quá Kỳ Bất Sản’.
Tương đương chứng Thai Già Thang của Y học hiện đại.
Đa số trường hợp này thường nghĩ đến thai chết lưu.
Nguyên Nhân
Chủ yếu do khí huyết suy nhược hoặc do khí trệ huyết ứ khiến cho quá thời hạn mà chưa sinh được.
Khí Huyết Suy Nhược: Do cơ thể vốn khí huyết bị suy yếu. Huyết hư thì thai không được nuôi dưỡng, không thông hoạt được. Khí suy thì bào mạch không thông không có sức để đưa thai ra, khiến cho quá kỳ mà chưa sinh được.
Khí Trệ Huyết Ứ: Do cơ thể vốn bị uất ức, uất thì khí bị trệ lại, khí trệ thì huyết cũng bị ngừng trệ, bào mạch bị ngăn trở, khí huyết không vận hành được khiến cho không thể đưa thai ra, gây nên bệnh.
Chẩn Đoán
Tiền sử bệnh: Quá thời điểm ước tính sinh 2 tuần trở lên (tính từ lúc thụ thai).
Dựa theo bệnh chứng: Mệt mỏi, không có sức, tâm phiền, bứt rứt không yên, hoặc đến lúc đó lại phát đau bụng.
Nên siêu âm để biết rõ tình trạng thai nhi (còn sống hay đã chết, ở vị trí bình thường hay không…).
Biện Chứng Luận Trị
Khí Huyết Suy Yếu: Quá kỳ sinh 2 tuần trở lên mà chưa sinh, đầu váng, hoa mắt, mệt mỏi không có sức, hơi thở ngắn, tiếng nói yếu, hồi hộp, lo sợ, sắc mặt trắng xanh, lưỡi trắng nhạt, mạch Tế Nhược, không lực.
Điều trị: Ích khí, dưỡng huyết, hoạt huyết, đạt thai. Dùng bài Bát Trân Thang thêm Hương phụ, Chỉ xác, Ngưu tất.
Khí hư nhiều thêm Hoàng kỳ để ích khí; Huyết hư nhiều thêm Câu kỷ tử, Hà thủ ô (chế), Quy bản để tư âm, dưỡng huyết.
Khí Trệ Huyết Ứ: Quá kỳ sinh 2 tuần trở lên mà chưa sinh, phiền táo, dễ tức giận, bụng dưới đau, ấn vào đau hơn, lưới đỏ tím hoặc có điểm ứ huyết, mạch Huyền, Sáp, có lực.
Điều trị: Hành khí, hoạt huyết, thúc thai sản xuất (kích thích đẩy thai ra). Dùng bài Thôi Sinh An Thai Cứu Mệnh Tán (Vệ Sinh Gia Bảo Sản Khoa Bị Yếu): Ô dược, Tiền hồ, Cúc hoa, Nga truật, Đương quy, Giấm gạo.
(Tiền hồ, Cúc hoa sơ phong, thanh nhiệt để tuyên Phế, hạ khí; Đương quy, Ô dược, Nga truật hành khí, hoạt huyết để giúp kích thích sinh).
Hàn ngưng huyết trệ, khí cơ không thông: thêm Nhục quế, Ngưu tất để ôn dương, tán hàn, để dẫn thai xuống.
