Sữa mẹ là sữa tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, tuy nhiên để đáp ứng nhu cầu khác nhau của trẻ mà thành phần sữa không giống nhau ở những giai đoạn khác nhau (điều này không thể có ở những loại sữa hộp). Có ba loại sữa mẹ là sữa non, sữa chuyển tiếp và sữa vĩnh viễn:
Sữa non là sữa của bà mẹ tiết ra trong vòng 3 ngày sau khi sinh. Sữa chuyển tiếp là sữa được tiết ra từ 3 ngày tới 15 ngày sau sinh. Sữa vĩnh viễn là sữa tiết ra từ 15 ngày sau sinh cho tới 2 tuổi. Thành phần của sữa non khác với sữa vĩnh viễn để phù hợp với trẻ trong những ngày đầu cuộc sống là yếu đuối, bú ít, ngủ nhiều.
Cụ thể, những ưu điểm của sữa non là:
Nhiều kháng thể và nhiều tế bào bạch cầu (là những chất có khả năng phòng ngừa bệnh nhiễm khuẩn): bảo vệ trẻ ít bị nhiễm trùng tiêu hóa và hô hấp. Ngoài ra kháng thể có thể giúp ruột non không hấp thụ những chất “lạ” làm trẻ ít bị dị ứng.
Có tác dụng “xổ”: giúp thải phân xu sớm làm giảm vàng da ở trẻ mới sinh.
Có nhiều yếu tố phát triển: Phòng dị ứng và tăng cường dung nạp thức ăn.
Nhiều Vitamine A: tăng cường sức đề kháng, giảm nguy cơ nhiễm trùng, làm “sáng mắt”, phòng các bệnh mắt do thiếu Vitamin A. Nhiều chất béo: năng lượng cao giúp trẻ “đủ no” dù số lượng ít.
Vì những ưu điểm trên mà các bà mẹ cần phải cho con bú những giọt sữa non quý giá của mình. Xin đừng sợ “ít sữa” hay là sữa “chưa xuống” vì thấy bầu vú mềm. Bởi vì sữa non đã có trong bầu vú mẹ khi thai được 7 tháng và trẻ mới sinh chỉ cần 5-10 ml sữa là đủ, và trẻ mút vú sẽ kích thích sữa tiết nhiều hơn.
Nếu không cho bú sữa non thì sữa sẽ xuống chậm và trẻ phải bú sữa bình sẽ có nguy cơ nhiễm trùng nhiều hơn.
Cách cho bú sữa non là cho trẻ bú ngay sau khi sinh 30 phút (ngay sau khi cắt rốn và vệ sinh mẹ-con). Sau đó trẻ sẽ ngủ ngay; mẹ uống một ly sữa hay ăn một tô cháo và cũng ngủ để phục hồi sức khỏe sau cuộc “vượt cạn”. Khi dậy sẽ có đủ sữa cho con.
