ĐÔNG Y CHỮA BỆNH PHỤ KHOA KHÍ HƯ MÀU VÀNG
(Hoàng đới hạ)
Có những người phụ nữ bị bệnh đới hạ mà khi chất nước chảy xuống lại có màu vàng, giống như màu nước trà đặc, mui rất tanh hôi, thì đó chính là đã bị bệnh Hoàng đới hạ.
Phàm là những bệnh Hoàng đới đều là do mạch Nhâm có thấp nhiệt mà sinh ra. Bản chất của mạch Nhâm vôn không chứa được nước, vậy thì làm sao mà thấp khí lại xâm lấn vào để mà làm thành bệnh Hoàng đới? Người ta thường không biết được rằng Đới mạch nằm ngang, vắt quanh thắt lưng rồi thông vào với Nhâm mạch. Nhâm mạch lại đi thăng lên trên mà chạy tới môi và răng. Giữa môi và răng vốn vẫn có một mạch giống như dòng suối trôi chảy không ngừng, dưới thì thông với Nhâm mach để hóa tinh, khiến cho Nhâm mạch không bị hỏa tà quấy nhiễu, khiến cho tất cả những tân dịch mà do người ta ăn uống vào đều được biến hóa thành tinh chất để chảy vào Tỳ và Thận mà nuôi dưỡng cơ thể. Bởi vì có hỏa tà tồn tại ở vùng hạ tiêu, cho nên khiến cho tân dịch không hóa được thành tinh mà lại hóa thành thấp.
Thấp là cái khí của hành thổ, do thực thủy xâm lấn mà thành. Nhiệt là cái khí của hỏa, bởi hành mộc vượng mà sinh ra. Bản chất của hành thủy là màu đen, bản chất của hành hỏa là màu đỏ. Nay thấp và nhiệt hợp lại làm một mà lẫn lộn với nhau, khiến cho hỏa có muốn hồng cũng không được mà thủy có muốn đen cũng chẳng xong, rồi cuối cùng nung nấu thành một thứ nước có màu vàng. Cái thứ nước đó không theo thủy hóa mà hóa, mà lại theo thấp mà hóa, cho nên nó mới có màu vàng như vậy. Vì thế có người cho rằng bệnh Hoàng đới là do tạng Tỳ có thấp nhiệt, nhưng chỉ biết đơn phương chữa Tỳ cho nên chữa mãi mà vẫn không khỏi được bệnh. Là vì những người thầy thuốc đó không biết rằng chân thủy và chân hỏa tụ hợp lại với nhau mà biến thành đơn tà và nguyên tà rồi quấy nhiễu ở khoảng giữa của Nhâm mạch và bào thai, vì thế mà hóa thành thứ nước có màu vàng như vậy. Nếu thầy thuốc chỉ đơn phương chăm chăm chữa Tỳ thì bệnh Hoàng đới khỏi làm sao được?
Phép chữa bệnh này là nên bổ cho chỗ hư yếu của Nhâm mạch, lại làm mát cho tạng Thận, khiến cho tạng Thận bớt đi cái viêm nhiệt của nó thì còn lo gì mà không khỏi bệnh!
Bệnh này nên dùng bài “Dị hoàng thang” để chữa.
DỊ HOÀNG THANG
Sơn dược 1 lạng (sao lên cho thơm).
Khiếm thực 1 lạng (sao lên).
Hoàng bá 2 tiền (tẩm nước muối sao).
Xa tiền tử 1 tiền (tẩm rượu sao).
Bạch quả 10 trái (đập cho nát ra).
Tất cả đổ nước vào sắc lên mà uống. Uống liên 4 thang thì không có bệnh nào là không khỏi.
Bài này không phải là bài chỉ đặc trị về bệnh Hoàng đới. mà tất cả các bệnh đái đều có thể dùng bài này để chữa. Chỉ có điều là nếu dùng bài này để chữa bệnh Hoàng đời thì có công hiệu rất lạ lùng. Trong bài thuốc này có hai vị là Hoài sơn và Khiếm thực không những có công chuyên môn bổ cho những chỗ hư yếu của Nhâm mạch, mà lại còn có công lợi thủy mà trừ được thấp. Bạch quả là một vị chuyên dẫn thuốc vào mạch Nhâm cho nên khiến cho công hiệu của bài thuốc càng thêm nhanh chóng. Trong bài thuốc lại có vị Hoàng bá mát cho tạng Thận để dẹp hư hỏa. Tạng Thận và Nhâm mạch cùng tương thông và giúp đỡ lẫn nhau, cho nên hễ cứ giải được cái hỏa của tạng Thận thì cũng có nghĩa là giải được cái nhiệt của mạch Nhâm, như thế thì người thầy thuốc còn lo gì mà bệnh nhân không khỏi được bệnh Hoàng đới?
Theo:” Phó Thanh chủ Nữ khao và Nhi khoa” của Phó Sơn của Lương Y Nguyễn Văn Nghĩa.