KHIẾM THỰC
(EURYALE FEROX, SALISB)
Đoc thêm các tên khác:
Lăng mao Hộc đầu Kê đầu
Kê vị nhi Kê túc
Hồng đầu Cư tắc liên
Vỉ quyết Noãn lăng
Ngô kê Kê đầu bàn
Kê đậu Kê đầu thái
Thủy lưu hoàng Kê ung
Tính vị:
Khí bình, tinh sáp, vị cam, không độc.
Công hiệu:
Khiếm thật nó hay bổ cho người ta thêm tàn dịch, những người thiếu ít, cho nên gọi nó là Thủy.
Thủy lưu hoàng, tính nó cố thận thêm tinh, bổ tỳ trừ thấp, chỉ được các chứng tiết tả, chứng bạch đới, bạch trọc, hay là người bị chứng tiểu tiện đi luôn chứng mộng tinh (đêm nằm ngủ mơ giao dịch ra tinh) hoặc là người bị chứng tinh cứ tự nhiên ri ra, cùng là chứng đau lưng nhức đũi, mỏi gối buồn chân nhóc mệt bẩn thán khó chịu.
Cách chế:
Khiếm thực phơi khô rồi chưng cho nó chín, bó vó lấy nhàn tán thành bột mà dùng, không nên ăn sống nó động phong hại khí, nếu là thuốc, cần cho sáp tinh thì có khi cũng dùng cả vỏ.
Ông Đông Viên nói rằng: Khiếm thực ích tính trị bạch trọc, kiêm cả bổ nguyên khí, người bị yếu đuối hư hao, đau lưng mỏi gối, mắt mờ, uống được nó nhiều thì mạnh mẽ trí khí, tai mắt tinh thần, thân thể cường tráng lâu già.
Cây nó mềm, có thể làm rau ăn được.
Khái luận:
Xét về phần tiêu hóa thì không ưa ấm ướt quá, về các mạch nước thỉ không thế khô ráo quá, phàm dùng thuốc chữa về tỳ với thận, hay phán tính nhau. Chí có Khiếm thật lại hợp được cá đôi đường, khí vị ngọt mát thơm bùi, nó không ẩm ướt quá, chất dẻo vị chát mà lại lắm mầu nhuần nhã khàng khô ráo quá, nên hay vững thận bố tỳ.
Nhưng cũng không nên uống nó một mình, phái có thêm những vị thuốc bố khí, thi nó mới dễ tiêu, chớ đừng ăn một minh nó nhiều quá khó tiếu, vì Khiếm thật tính nó nhiều chất mát, ăn nhiều quá đầy bụng khó tiêu, nhất là những trẻ con chớ có ăn nhiều má khó lớn lên được.
Theo:”Dược tính chỉ nam”.