CHỮA VIÊM ĐA KHỚP DẠNG THẤP BẰNG ĐÔNG Y
Biện chứng Đông y:
Dương hư huyết thiếu, dương khí không chuyển ra ngón tay, chân, khí huyết không sung thịnh.
Cách trị:
Bổ ích khí huyết, ôn kinh tán hàn, hoạt huyết hoà vinh.
Đơn thuốc:
Ôn kinh hoạt huyết phương.
Bài thuốc:
Đảng sâm 15g, Phụ tử 10g, Can khương 6-9g, Nhục quế 10g, Hoàng kỳ 15g – 30g, Đương quy 15g – 30g, Đan sâm 15g – 30g, Xuyên khung 10g , Hồng hoa 10g, Kê huyết đằng 30g, Mộc hương 10g, Chỉ xác 10g, Cam thảo 10g. Sắc uôhg mỗi ngày 1 thang.
Hiệu quả lâm sàng:
Vương XX nam, 45 tuổi. Cơ thể vốn suy nhược, gặp lạnh hay bị tiêu chảy hoặc đại tiện lỏng, bị thấp tim. Bảy, tám năm trước đây, vào mùa đông, nhân lúc bị cảm lạnh, ngón tay thứ 2 và ngón thứ 3 đột nhiên biến màu trắng bạc, kèm tê cứng, xát vào biến thành màu tím, lại chuyền sang màu hồng, sau đó dần dần khôi phục. Mỗi lẩn gập lạnh bị lại như cũ nhưng nhẹ hơn, phát bệnh không nhất định. Khi phát bệnh, khám kiểm tra bằng phóng xạ tuyến cổ không thấy xương tăng sinh. Tây y chẩn đoán là ‘hội chứng Raynaud’, cũng không có cách điều trị đặc hiệu.
Ba năm trước bệnh nặng thêm, vào mùa thu gặp gió lạnh lại phát bệnh, nứa thân trên lạnh, sau đớ ngón tay trắng bệch, tê cứng, thời gian bị bệnh kéo dài, dần dần phát nhiều lần, khi phát bệnh, nếu chườm nóng thì có thể phục hồi (bớt bệnh). Khi điều trị, vì bệnh do tạng Tâm, kèm tiêu lỏng do Tỳ hư, vì vậy, dùng Ôn kinh hoạt huyết phưong gia giảm, thì hết bị tiêu lỏng, chức năng trường vị cải thiện, tay chân, cơ thể ấm nóng, có khả năng chông chịu gió lạnh, nếu có phát bệnh thì cũng nhẹ. Tiếp tục gia giảm uống thang trên, mùa xuân thì nghỉ uổng.
Năm sau, vào trưởc mùa đông lại tiếp tục uôhg thuốc để dự phòng, bệnh tuy có phát nhưng nhẹ. Đến năm thứ 3, vào mùa thu thì bắt đầu uống thuốc, đến mùa đông, tiếp tục uống thuốc nhưng giảm bớt những vị quá nóng tránh bị kích thích, uốhg một thời gian dài, phôi hợp với thuốc tư âm, thanh nhiệt, mùa đông đó bệnh không tái phát, có lúc đứng lâu cảm thấy ngoài gió lạnh cảm thấy tay chân đều buốt, cứng nhưng vẫn không phát bệnh.
Nhận xét:
Hội chứng bệnh Raynaud (bệnh 2 tay xanh tím), do dương khí bất túc, hàn tà bên trong sinh ra hoặc từ bên ngoài xâm nhập vào, vì vậy dùng Phụ tử, Can khương, Nhục quế là những vị thuốc rất nóng, làm thuốc chủ lực, vì hàn ở kinh lạc, nặng thì dùng Hoàng kỳ để ôn bổ cơ nhục, nếu tạng phủ có kèm hàn thì phải ôn bổ riêng, loại bệnh này thường thay đổi, dùng thuốc cũng phải tuỳ theo sự biến thái của bệnh. Nếu kèm hàn ngưng, huyết trệ thì phải dùng thuốc hành khí hoạt huyết.
Bệnh này nên chữa sớm, bệnh nhẹ dễ chuyển biến và khỏi, bệnh phát vào mùa đông thì trị vào mùa thu, mùa thu bệnh thì trị vào mùa hè (Chu Quế Trung – tỉnh Hồ Nam).