TÁC DỤNG CHỮA BỆNH CỦA SA NHÂN LÀ GÌ? 砂仁

Tên dùng trong đơn thuốc:

Sa nhân, Túc sa nhân, Túc sa sác, Xuân sa nhân, Dương xuân sa nhân, Tây sa nhân.

Phần cho vào thuốc:

hột, quả

Bào chế:

Bỏ vỏ dùng nhân, gia nát để dùng, cũng co’ trường hợp chỉ dùng có vỏ, hoặc cùng dùng cả nhân lãn vỏ.

Tính vị quy kinh:

Vị cay, tính ôn. Vào ốn kinh: tỳ, vị, can, thận.

Công dụng:

Hành khí, khai vị, tiêu thực.

Chủ trị:

Chữa vùng ngực bụng trướng đau, nôn ọe, đi tả thuộc hàn. Các chứng hàn khí ngưng tụ, khí đình trệ ở trung tiêu đều có thể dùng được.

ứng dụng và phân biệt:

1-Do nơi trồng khác nhau, nên tên Sa nhân dùng trong đơn thuốc có khác nhau. Ví dụ như trồng ở Việt Nam thì gọi là Túc sa nhân. Trồng ở huyện Dương – Xuân tinh Quảng đống thì gọi là Dương Xuân sa nhân. Trồng ở Quảng Tây thì goi là Tây sa nhân. Trong đo’ loại hạt Túc sa nhân co’ màu đò thâm (tía đen), nhai có mùi vị cay thơm hơi rát, là rất tốt. Dương Xuân sa nhân khí vị hơi nhẹ, Tây sa nhân mùi thơm rất nhạt, tính cũng thiên về táo (ráo no’ng).

2- Hiệu lực thuận khí tán hàn của Sa nhân rất mạnh, người co’ chứng vị hàn (dạ dày lạnh) nôn ọe là thích hợp. Tác dụng khai vị lý khí của vỏ Sa nhân mạnh, người có chứng can vượng vị nhược là thích hợp.

Kiêng kỵ:

Nếu người thuộc âm hư và có thực nhiệt thỉ không dùng

Liều lượng:

5 phân đến 1,5 đồng cân.

Bài thuốc ví dụ:

Bài Túc sa tán (Chứng trị chuẩn thầng) chữa đàn bà có mang vị hư khí nghịch lôn nôn ọe không àn dược, thai động không yên.

Túc sa nhan không kê’ nhiều ít, (sao trên hòn ngối mới thơm sực là được) tán nhỏ, nếu bị nôn ọe, mỗi lần uống 5 phản hoặc 1 đồng cân, uống với nước cốt gừng hòa với nước cơm.