Giảm Tiểu Cầu Vô Căn Là Gì?

Giảm Tiểu Cầu Vô Căn Là Gì? Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị

1. Giảm tiểu cầu vô căn là gì?

Giảm tiểu cầu vô căn (Idiopathic Thrombocytopenic Purpura – ITP) là một bệnh rối loạn miễn dịch, trong đó hệ miễn dịch của cơ thể nhầm lẫn và tấn công chính các tiểu cầu – một thành phần quan trọng trong máu có nhiệm vụ giúp đông máu. Khi số lượng tiểu cầu bị giảm mạnh, người bệnh dễ bị chảy máu, bầm tím dù chỉ với những va chạm nhẹ.

Đây là một bệnh hiếm gặp, có thể xảy ra ở cả trẻ em và người lớn, trong đó phụ nữ trẻ tuổi và trẻ em thường mắc nhiều hơn.

2. Nguyên nhân gây giảm tiểu cầu vô căn

Mặc dù được gọi là “vô căn” (nghĩa là không rõ nguyên nhân), nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy ITP có thể khởi phát sau các yếu tố sau:

• Nhiễm virus như cúm, thủy đậu, sởi, HIV, viêm gan C…

• Sau khi tiêm vaccine (hiếm gặp).

• Rối loạn hệ miễn dịch.

• Một số loại thuốc có thể làm giảm số lượng tiểu cầu.

• Di truyền hoặc yếu tố cơ địa.

3. Triệu chứng của giảm tiểu cầu vô căn

Các triệu chứng của ITP phụ thuộc vào mức độ giảm tiểu cầu. Một số biểu hiện thường gặp bao gồm:

• Dễ bị bầm tím không rõ nguyên nhân.

• Chảy máu mũi, chảy máu chân răng kéo dài.

• Xuất hiện các chấm đỏ nhỏ li ti (xuất huyết dưới da).

• Kinh nguyệt ra nhiều bất thường (ở phụ nữ).

• Trong trường hợp nghiêm trọng: chảy máu nội tạng, xuất huyết não (hiếm gặp).

4. Phân loại giảm tiểu cầu vô căn

• ITP cấp tính: Thường gặp ở trẻ em, khởi phát sau nhiễm virus và có thể tự khỏi sau vài tuần đến vài tháng.

• ITP mãn tính: Thường gặp ở người lớn, kéo dài trên 6 tháng và cần điều trị lâu dài.

5. Cách chẩn đoán bệnh giảm tiểu cầu vô căn

Việc chẩn đoán ITP bao gồm:

• Xét nghiệm máu toàn phần (CBC) để xác định số lượng tiểu cầu.

• Tủy đồ (trong một số trường hợp) để loại trừ các nguyên nhân khác.

• Loại trừ các bệnh lý về máu hoặc rối loạn miễn dịch khác như lupus ban đỏ hệ thống.

6. Phương pháp điều trị giảm tiểu cầu vô căn

Điều trị ITP phụ thuộc vào mức độ nặng nhẹ của bệnh và triệu chứng:

• Theo dõi không điều trị nếu số lượng tiểu cầu đủ cao và không có triệu chứng chảy máu.

• Corticosteroid (prednisolone): Thuốc ức chế miễn dịch, giúp giảm sự phá hủy tiểu cầu.

• Globulin miễn dịch (IVIG): Dùng trong trường hợp cần tăng tiểu cầu nhanh chóng.

• Cắt lách (splenectomy): Được xem xét nếu không đáp ứng thuốc.

• Thuốc ức chế miễn dịch khác: Như rituximab hoặc thuốc kích thích sản sinh tiểu cầu.

7. Người bệnh cần lưu ý gì khi mắc ITP?

• Tránh các hoạt động mạnh dễ gây va chạm.

• Không sử dụng các loại thuốc chống đông máu hoặc thuốc gây loãng máu khi chưa có chỉ định.

• Thường xuyên kiểm tra công thức máu theo hướng dẫn của bác sĩ.

• Ăn uống lành mạnh, bổ sung thực phẩm giàu vitamin B12, sắt, folate.

8. Kết luận

Giảm tiểu cầu vô căn là gì? – Đây là một bệnh rối loạn miễn dịch hiếm gặp nhưng có thể kiểm soát hiệu quả nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Nếu bạn hoặc người thân có các dấu hiệu bất thường như bầm tím không rõ nguyên nhân, chảy máu kéo dài, hãy nhanh chóng đến cơ sở y tế để được kiểm tra và tư vấn.