1. Viêm đại tràng co thắt là gì?
Viêm đại tràng co thắt (hay còn gọi là hội chứng ruột kích thích – IBS) là một rối loạn chức năng ở đại tràng, không gây tổn thương thực thể nhưng lại gây ra nhiều triệu chứng khó chịu cho người bệnh như đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài.
Khác với viêm đại tràng thông thường, viêm đại tràng co thắt không gây viêm nhiễm niêm mạc ruột mà chủ yếu do rối loạn chức năng nhu động ruột. Đây là bệnh lành tính nhưng ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống.
2. Nguyên nhân gây viêm đại tràng co thắt
Các nguyên nhân phổ biến bao gồm:
-
Căng thẳng, stress kéo dài: Là yếu tố hàng đầu kích thích đại tràng hoạt động bất thường.
-
Chế độ ăn uống không hợp lý: Ăn quá nhiều chất béo, đường, uống rượu bia, cà phê…
-
Rối loạn hệ vi sinh đường ruột: Mất cân bằng giữa lợi khuẩn và hại khuẩn.
-
Tiền sử mắc các bệnh lý tiêu hóa: Nhiễm khuẩn đường ruột, viêm đại tràng cấp…
-
Rối loạn vận động ruột: Do thần kinh ruột nhạy cảm hơn bình thường.
3. Triệu chứng viêm đại tràng co thắt điển hình
Bệnh thường biểu hiện bằng các triệu chứng:
-
Đau bụng từng cơn, đau quặn, thường xảy ra sau khi ăn hoặc khi lo lắng.
-
Rối loạn đại tiện: Táo bón, tiêu chảy hoặc xen kẽ cả hai.
-
Đi ngoài nhiều lần trong ngày, phân lỏng, phân sống, đôi khi kèm nhầy.
-
Đầy bụng, chướng hơi, ăn không tiêu.
-
Cảm giác muốn đi ngoài sau khi vừa đi xong.
Điểm đặc biệt là các triệu chứng thường giảm sau khi đi đại tiện và tái phát nhiều lần nhưng không gây tổn thương thực thể như chảy máu hay loét.
4. Viêm đại tràng co thắt có nguy hiểm không?
Viêm đại tràng co thắt không gây tổn thương ruột hay đe dọa tính mạng. Tuy nhiên:
-
Làm giảm chất lượng cuộc sống do ảnh hưởng đến sinh hoạt, công việc.
-
Gây căng thẳng tâm lý, mệt mỏi kéo dài.
-
Nếu không kiểm soát tốt, có thể làm trầm trọng thêm triệu chứng, tăng nguy cơ mắc bệnh dạ dày hoặc các rối loạn tiêu hóa khác.
5. Cách điều trị viêm đại tràng co thắt hiệu quả
a. Thay đổi chế độ ăn uống
-
Tránh thực phẩm gây kích thích: đồ ăn cay nóng, dầu mỡ, đồ sống, rượu bia, cà phê.
-
Ăn chín, uống sôi, ưu tiên thực phẩm dễ tiêu hóa như cháo, súp, rau xanh.
-
Chia nhỏ bữa ăn, không ăn quá no hoặc bỏ bữa.
b. Sử dụng thuốc theo chỉ định bác sĩ
-
Thuốc chống co thắt đại tràng (mebeverine, trimebutine…)
-
Thuốc điều hòa tiêu hóa, men vi sinh
-
Thuốc chống lo âu nếu bệnh do stress kéo dài
c. Điều chỉnh lối sống
-
Tập luyện thể dục nhẹ nhàng: yoga, đi bộ…
-
Giữ tinh thần lạc quan, ngủ đủ giấc
-
Tránh căng thẳng, học cách thư giãn và quản lý stress
6. Phòng ngừa viêm đại tràng co thắt
-
Ăn uống khoa học, đúng giờ
-
Tránh ăn thực phẩm khó tiêu, lên men
-
Hạn chế sử dụng thuốc kháng sinh bừa bãi
-
Kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt nếu có rối loạn tiêu hóa kéo dài
7. Kết luận
Viêm đại tràng co thắt là bệnh lý phổ biến, ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu người bệnh thay đổi lối sống và tuân thủ điều trị. Việc hiểu đúng về viêm đại tràng co thắt là gì, nguyên nhân và triệu chứng sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc phòng ngừa và cải thiện tình trạng bệnh.