ĐÔNG Y CHỮA CHÂN RĂNG NHIỄM KHUÂN CẤP

Biện chứng Đông y:

Thận suy tinh yếu, Vị nhiệt uẩn chưng.

Cách trị:

Tư Thận âm, thanh Vị hoả.

Đơn thuốc:

Dục âm tiễn gia vị.

Bài thuốc:

Sinh địa 10g, Huyền sâm 10g, Thôn đông 9g, Thạch cao 45g, Tri mẫu 9g, Bồ công anh 30g, Bơn bì 9g, Xích thược 9g, Hoàng cầm 9g, Bạch chỉ 9g, Hoài ngưu tất 9g, Đại hoàng 9g. sắc uống mỗi ngày 1 thang.

Hiệu quả lâm sàng:

Đã điều trị 44 ca, được biết là quanh răng viêm, quanh răng có mủ là 20, nhiễm trùng chân răng lĩ, đỉnh chân răng viêm cấp 5, đa sô’ sau khi uống thuô’c 3-6 ngày đều khổng chế được bệnh.

Hùng XX, nữ, 46 tuổi. Khám ngày 8/6/1974, đau răng trên bên phải, sưng mặt đã 3 ngày. Khám thây má bên phải sưng đỏ, đụng vào tuỷ rất đau, lung lay, chảy máu, sưng phù, ấn vào đau, chưa có mủ. Toàn thân bình thường, tinh thần tỉnh táo, Miệng khô, thích uống nước lạnh, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, đại tiện khô, tiểu tiện ngan đỏ, mạch Hồng Sác. Chẩn đoán là viêm máng răng cấp tính có mủ.

Cho uống bài thuốc trên 2 thang. Ngày 6/10 khám lại, chứng đau giảm, ăn uống khá, chóng mặt, vùng má hơi sưng, mềm, đè hết đau, mạch Hoãn, rêu lưỡi hơi vàng. Tiếp tục uống phương trên, bỏ Đại hoàng thêm Bạch chỉ, uống 3 thang, thuốc tiêu trừ được chứng bệnh, hết viêm, ngày 14/6 nhổ răng bệnh đi. Ngày 9/11, nhân đi lấy tuỷ răng sô’ 6 và máng răng bị nhiễm trùng, má bên trái sưng đau, lại đỗ’n khám, cho uổng Dục âm thang gia vị. Sau khi uống 3 thang, chứng viêm đã bị khống chế, sau đó nhổ răng và khỏi bệnh.

Nhận xét:

Thận chủ cô’t, răng là chất thừa của xương, Thận chủ răng, Thận hư thì răng yểu, tinh đầy đủ thì răng cứng khoẻ, tinh hư yếu thì răng lung lay, mạch túc dương minh vị rót vào răng trên, mạch thủ dương minh rót vào răng dưới, do đó bệnh đau răng liên hệ đến kinh túc Thiếu âm Thận, Túc dương minh VỊ. Do đó phép trị đau răng thường tư bổ Thận âm, thanh Vị hoả. Bài thuốc trên dùng Thạch cao, Đại hoàng phối hợp Tri mẫu để thanh thực nhiệt ở Phê’ Vị, đốì với chứng miệng khô, khát, rêu lưỡi vàng, mạch Sác có lực, thuộc dương minh nhiệt chứng; Sinh địa, Huyền sâm, Mạch môn tính cam hàn, tác dụng tư nhuận sinh tân, 3 vị phô’i hợp, đó là bài ‘Tăng dịch thang’.

Đối với nhiệt bệnh làm tổn thương phần âm, biểu hiện là đại tiện khô bón, miệng khô, ít tân dịch, có thể dùng; Đơn bì, Xích thược lương huyết, hoạt huyết, kèm kháng viêm, ngoài ra có thể làm giảm tính thẩm thấu của máu, khiến cho chứng viêm bị thấm xuâ’t, hấp thụ; Bồ còng anh thanh nhiệt giải độc, tiêu sưng; Hoài ngưu tất dẫn nhiệt đi xuô’ng, hoạt huyết bổ Thận; Bạch chì trị răng đau, vào kinh dương minh. Các vị thuốc hợp lại có tác dụng tư Thận thuỷ, thanh nhiệt ở Vị, là thuốc chủ yếu để thanh nhiệt, chỉ thông. Vì vậy đô’i với chứng máng răng viêm nhiễm cấp, điều trị có kết quả tốt (Địch Thúc Niên – tỉnh Hồ Nam).