HO CẢM NHIỄM PHONG HÀN Bệnh nhân: Nguyễn thị N., 25 tuổi. Vào viện: 4-1-78 Ra viện: 21-1-78 Số bệnh án: 20-77 Người nữ, bị cảm nhiễm phong hàn, bì phu bị hàn khí bó chặt bên ngoài, phế khí khó phát tiết mà sinh uất nhiệt, ủng tác ở trong, khí nghịch ho nhiều, ran đau lồng ngực, thường ho lúc hừng sáng, nhổ nhiều đờm nhớt, đờm nhớt vướng vít trong cổ họng và khí quản, hơi thở sò sè, gặp lúc đang hành kinh, kinh ra không thông ứ trệ lại, phát đau từ rốn xuống dạ dưới, ho đau ran ngực, thở không thông, lại thêm chứng ứ huyết, kinh bè’họng đau rất khó chịu, đến xin chẩn trị. |
|
Xem mạch: Các bộ đi hoãn nhược, phế bộ đi phù hoãn. Đoán bệnh: Ngoại cảm phong hàn, phế khí uất, trọc thủy đình đờm ủng tắc sinh nghịch khí ho nhổ nhiều đờm, tức ngực, dương khí hư, khí không thuận thông, huyết ủng trong âm kinh, nguyệt kinh ngưng trệ sinh đau nặng trằn da dưới rất khó chịu. Cách chữa: Tán phong giai biểu, hạ khí khai uất. Dùng thuốc:Tía tô 8g Rễ chỉ thiên 8g Kiến cò 8g Rau tàn dày lá 6g Gừng sống 8g tân tán, giải biểu thông khí tan hàn. Cát căn 8g sinh tân dưỡng vị, thông dương khí. Vỏ quít 4g Củ nghệ 6g Hương phụ 8g Khai uất tan đàm hạ khí, thông hoạt âm kinh. Cam thảo nam 6g sinh tân giải uất nhiệt, hòa trung khí. Cho uống 3 thang. Tuần sau tái khám: Nóng ho đã bớt, cổ còn khô, ho nhổ ra nhiêu đờm, sò sè khó thở, dùng phương trên gia Bách bộ, 8g. Sò lẻ bạn 8g, Rễ dâu 8g nhuận phế hoạt đờrn hạ khí, cho uống 3 thang. Tuần sau tái khám: Nóng da bứt, đờm đã trơn loảng, cổ bớt khò khè, ngực mát mẻ, hết dội ran. Xem mạch: phế phù nhu, thán trầm sác, tỳ hoãn hoạt, bệnh đã đỡ phần uất nhiệt trên thượng tiêu, phong hàn giải tỏa ngoài biểu phận |
|
|
| nhưng còn đờm nhiệt và ứ huyết trọc thủy, vẫn ứ trệ dưới hạ tiêu chưa |
| giải, kinh nguyệt chưa được thông còn nóng và đau bụng thay dùng phương hóa thử: | |||
| Tía tô | 8g | Kiến cò | 8g |
| Sò lẻ bạn | 8g | Bách bộ | 8g |
| Rễ dâu | 8g | Rau tân dày lá 6g | |
| Gừng sống | 3 lát | ||
| nhuận phế hoạt đờm điều khí chữa ho.
Hương phụ chế 8g Nghệ 8g Ngải cứu 4g thông kinh tiêu ứ và chữa đau bụng. Cam thảo 6g điều hòa các thuốc kiên thanh giải uất nhiệt. Cho uống 6 thang. Tuần sau tới khám: ho đã hết, đau bụng đã đỡ, kinh thủy đã thông, uất trệ đều tan giải, cho ra viện. Nhận xét: Bệnh ngoại cảm phong hàn phế khí bị uất bế, mà sinh ho lại phải lúc hành kinh do phế khí uất kết ủng nguyệt thủy đình trệ không thông thuận, chỉ dùng thuốc giải biểu tán hàn điều kinh khai uất mà các chứng ho, đau bụng, ran ngực đều khỏi. |
