HO LÂU PHẾ TÁO
|
Bệnh nhân: Trần thị Hồng Liên. 53 tuổi.
Vào viện: 20 – 10-77 Ra viện: 4-11-77 Số bệnh ân: 7-77 Đàn bà cơ thế suy nhược, sác mặt ốm mét, hai mắt hõm sâu, vì ho lâu ngày chữa không khỏi, phổi ráo, ho khan, đờm đặc quánh, khi ho cổ khô ran tới ngực, và cổ họng rát, lưỡi đỏ đóng rêu trắng mỏng, cổ thường khô phải ngậm nước cho đỡ nóng rát. Đờm dặc vướng làm nghẹt khí quản, thở khò khè mệt và hụt hơi, mất ăn, mất ngủ, hình vóc gầy nhom, hay sốt nhiều đêm đến thì ngực xót xa không ngủ được, lưng đau chân mỏi, đại tiện táo bón. Xem mạch: Tay phải trầm nhược, trái huyền đại, Đoán bệnh: Tỳ phế khí suy, can phong phát động, đờm hỏa nghịch xông lên làm ủng tắc phế khí, uất hỏa thiêu đốt thượng tiêu, tâm hung đều nóng náy, tân dịch khô, đờm tán kết làm ngăn nghẹt khí quản, ho khan, đau ngực khó thở. Cách chữa: Nhuận phế, khai uất, hạ đờm, giáng hỏa.
Dụng dược: |
Sa sâm | 10g | Bách bộ | 8g |
Rẻ dâu | Mạch môn | 8g | |
thanh phế nhiệt, nhuận táo. | |||
Rau má | 8g | Cam thảo đất ớg | |
sinh tân giái | uất nhiệt. | ||
Vỏ quít | 4g | Gừng sống | 2s |
Rễ tranh | 8g |
lợi thủy giải uất nhiệt tam tiêu. Cho uống 3 thang – tuần. |
Tuần sau tái khám: Sức nóng đã giảm, ngực bớt ran đau mà còn ho rất nhiều, ngủ chưa được, dùng phương trên gia lá muồng 8g, Chỉ xác 8g đê hạ khí giải táo nhiệt, tán ứ kết ờ trường vị, cho uống 3 thang.
Tuần sau tái khám: Đại tiếu tiện thông, bớt nóng bớt ho rất nhiều, xem mạch thây bộ phế phù sắc tiêu, can đi huyền hoãn nhược, đoán là uất nhiệt đã giảm nhiêu tuy phế tạng còn thiếu âm thận nhu dưỡng cân bồi bố âm tân nhuận táo, dùng phương trên bội gia Mạch môn 12g, Sò lẻ bạn (1) 8g. Bách bộ 8g cho uống 6 thang. Tuần sau tái khám: Ho nóng ngực đã lỡ nhiều, cổ hết khô rát đêm ngủ yên, nhưng ăn uống còn kém do tỳ khí suy ăn vào chậm tiêu và ăn rất ít, dùng phương trên gia Lạc tiên 8g, dày Tơ hồng 8g để an thần, Hoài sơn 8g, Ý dĩ sao 10g, vỏ quít 4g để trợ tỳ sinh tân tiêu thấp hóa cốc thực, cho uống liên tiếp 10 thang nữa. Sau khi khám lại: Hết ho hen đau rát, ăn ngủ bình thường, người thấy nhẹ nhàng. Ra viện. Nhận xét: Phế tạng táo, tỳ khí suy, âm tấn thiếu sung dưỡng phong nhiệt viêm quấy lên, dùng thuốc trên đều là thứ thanh lương nhuận táo, tư âm giải nhiệt, ít dùng loại tân tán chữa ho mà chứng ho do phê’ táo này dần dần tiêu rồi. |