Sau sinh đẻ người bại liệt uống thuốc Đông Y có khỏi không?
Bệnh nhân:
Phan thị A…, 44 tuổi.
Vào viện:
1-11-77
Ra viện:
21 – 3 – 78
Số bệnh án:
14 – 78
Bệnh chứng:
Đàn bà sau khi sinh đẻ khó khăn bị mổ đã lành, sáu bảy tháng sau phát bệnh, đau mỏi tê dại, nhức trong các khớp xương gân, ngoài da hai bàn chân đêu tê dại không biết đau ngứa, từ đầu gối xuống hai chân sưng to lên, đi đứng rất nặng nề, cánh tay trái đau nhức từ vai chạy ra ngoài ngón tay gân rút ngón tay co quắp không duỗi ra được, ban đêm gặp lúc thời tiết âm u gió lạnh thì bệnh càng nặng hơn, nằm lì không đi nổi. Ban ngày có nắng ấm đi đứng vận động dãn ra bớt đau bớt tê gắng sức đi đứng mặc dù lưng chừng bước đi không vững nhiều lúc vấp ngã, phát bệnh hơn 1 năm rưỡi chạy chữa nhiều thầy nhiều thuốc Tây, thuốc Bắc, châm chích thoa bóp không thấy giảm. Bệnh lâu ngày ít ăn kém ngủ tinh thần mỏi mệt sức lực hao tổn quá nhiều, hình thể tiều tụy hơi thở ngán hơi mệt, sắc mặt ốm mét da bủn bệu.
Xem mạch:
Phê’ phù nhu, tỳ hoãn nhược, can huyền vô lực, thận trầm vi.
Đoán bệnh:
Sau đẻ khí huyết kém, cơ nhục, tân mạch thiếu huyết dịch sung dưỡng, khí lực hao tán quá nhiều, tạng khí suy vinh vệ tuần hoàn mất sự điều tiết, dinh dưỡng thiếu kém cơ nhục bì phu gân mạch không hư, cơ tấu sơ hở. phong là íhấp khí xâm vào làm ngăn trở khí huyết khó lưu thông sinh đau nhức, phong khí kích động chạy rần trong kinh này sang kinh khác, tháp khí ủng trệ sinh sưng đau, tê dại khắp da thịt và mấy ngón tay chân. Nơi các cơ quan tuần hoàn tiêu hóa và bài tiết đêu thiếu công năng vận dụng, thanh khí khó thăng, trọc âm khó giáng, trung khí suy cốc thực không tiêu hóa, huyết dịch ứ trệ sinh nhiều hàn thấp, uất hóa không phát tiết ra được, nung nấu lâu ngày, huyết dịch khô khan, gán khô thịt tóp, đau đớn gân xương, co rút ngón tay, da thịt thiếu huyết dinh dưỡng, tê dại cấu không biết đau, phong khí tẩu tiết khồng nàm yên một nơi nào, khi theo khí phân chạy sang bên phải làm tê liệt, lúc iheo huyết phận chạy sang bên trái làm ngưng trệ cứng đơ. Bệnh tuy trầm trọng nhưng không có triệu chứng ứ huyết, VÌ bụng niêm, bụng dưới không đau và căng cứng, da thịt tuy trắng mét nhưng không tím thâm biểu lộ ra ngoài, đại tiện thông, ăn uống tuy ít, tiêu hóa chậm nhưng không đầy trướng.
Cách chữa:
Điều bổ khí huyết, nhuận dưỡng kinh mạch, giải phong tiêu thấp.
Xử phương:
Cây lá ké 8g
Giàng vay 8g
Vòi voi sao 8g
Dây mắc cỡ sao
giải phong tiêu thấp độc. 8g
Rễ nhàu 8g
Dây thần thông 2g
hoạt huyết tiêu ứ thông kinh mạch.
Huyết ròng 8g
Cây dâu 8g
nhuận huyết.
Thiên niên kiện 8g 8g
thấm thấp lợi thủy.
Quế chi 4g
ôn thông hành huyết tán hàn
Cam thào 4g
điều hòa các vị thuớc, cho uống 6 thang.
Tuần sau tái khám:
Các chứng chưa giám nhung mình được yên, không có biến chứng khác, cho uống tiếp 6 thang nữa.
Sau tái khám:
Đau nhức bớt vài mươi phần, mình còn nặng nề nóng xót nằm không yên, dùng phương trên bỏ Mác cở gia Ý dĩ 10g, Lạc tiên 8g cho uống 6 thang.
Sau tái khám:
Mình bớt nóng, thấy nhẹ nhàng hơn trước, xem mạch tỳ hoãn nhược, can huyền vô lực. ăn uống còn chậm tiêu, dùng phương trên bỏ Vòi voi, Mắc cờ gia Ý dĩ 10g, Rau mơ 8g, vỏ quít 4g uống liên tiếp 12 thang.
Sau tái khám:
Các chứng bớt nhiều, cánh tay giơ lên giơ xuống dể hơn, cảm thấy nhẹ, gân bớt rút, các ngón tay co duỗi chưa được như thường, tiếp cho uống phương trên bỏ Lá ké, Mắc cở, Vòi voi, gia Đồ trọng, Ý dĩ. Rau mơ. Vó quít uống 12 thang, xem mạch Tỳ cho hoãn, tâm can huyên hoạt có vị khí, đoán là hàn thấp còn ủng trệ ở trung tiêu, chân bớt sưng nhưng còn nặng n’ẻ, tay bớt đau nhức nhưng vận dộng chưa được nhẹ nhàng, ngón tay còn co rút dùng phương trên bội dùng Quế chi 6g. Ngũ gia bì. rễ Có xước dều 8g, cho uống 6 thang, chân bớt run. ngón tay co quắp ngay ra chưa thảng.
Thay dùng phương thứ năm bỏ các vị phong dược, thêm vào các vị ôn bổ như sau:
Huyết rông 8g
Ý dĩ 10g
Thiên niên kiện 8g
Mắc cở 8g
Tục đoạn 8g
Than thông
cho uống 12 thang liên.
Cây dâu 8g
Giằng xay 8g
Rẻ nhàu 8g
Đỗ trọng 6g
Quế chi 8g
Tuần sau tái khám:
Mọi chứng simg nhức giam nhiều, cánh tay nhẹ nhàng, ngón tay co duói dược. án ngu lot, cho uống như cũ thêm vào những vị Lạc liên. Rau mo. iìic đoạn, ré Co xước tùy chứng gia giám đẻ phụ bổ vào thuốc điêu khí hoạt huyết trợ tỳ tiêu hóa và an thân.
Bệnh nhân nhờ trì chí theo none liên liếp 4 tháng tổng sổ lên 105 thang, dược khói bệnh phục sức khi ra Viện.
Lương Y Việt Cúc
