Sảy Thai quán tính chữa Đông Y có hiệu quả không?
Bệnh nhân:
(nữ), 34 tuổi.
Sinh viên Đại học Kinh tế.
Vào viện:
ngày 27-10-78.
Bệnh án số:
6840, Bệnh viên YDHDT Thành phố.
Chứng bệnh:
Mới lấy chồng lần thứ II từ năm 1975, từ ấy đến nay (1978) hư thai 4 lần (ba lần trước thai hơn 1 tháng, lần này vừa qua thai 3 tháng).
Khám:
Vọng:
Người nhỏ thấp, da xanh tái.
Văn:
Tiếng nói nhỏ bé, mệt nhọc uể oải.
Thiết:
Tay phải mạch đi hoat sác, tay trái mạch đi huyền trường (lạo mạch tích kết) có thê’ là có thai nhưng không có căn.
Đoán bệnh:
Sợ sẩy thai quán tính.
Thuốc chữa:
Bồi căn cố bản, thống khí, III thai.
A giao (sao phóng) 12g
Hương phụ 10g
Đỗ trọng 10g
Ngải cứu 12g
Tục đoạn 10g
Cho 4 thang-tuần.
Khám kỳ II:
– Người khá khỏe, mạch tốt.
Thuốc y đơn cũ, mói kỳ 4 thang, cả kỳ III.
Khám kỳ IV:
– Ngưòi khỏe, mạch tốt.
Thuốc y đơn cũ, thêm Hoàng cầm 4g, cho 6 tháng-hai tuần.
Khám kỳ VI:
– Người khỏe, mạch tốt, thai khỏe, ẫn ngủ bình thường.
Thuốc:
Ngải cứu 10g
Hương phụ 10g
Hoàng căm 08g
Xuyên khung 08g
Đỗ trọng 12g
Tục đoạn 12g
Đại táo 08g
Ra Viện ngày 22-12-78, thai được 100 ngày.
THẢO LUẬN
Bệnh lý:
Bệnh nhân đã qua 1 đời chồng (chồng hy sinh) nay đi bước nữa từ năm 1975, tính đến năm 1978 đã bị sẩy thai 4 lần, tức mỏi măm 1 lần sẩy thai, chán thật!
Nay cô lại có thai hai tháng hẳn cô rất sợ sẩy thai theo quán tính, đến Bệnh viện xin nhờ tay nghề của Lương y tế độ.
Thầy thuốc nhận chữa cho bệnh nhân này, giữ sao cho không sẩy thai, thật là việc đáng ghê sợ, người ngoài nghề làm sao biết nổi tâm trạng này?
Sợ cái thai đã sẩy mấy lần vào tháng đó, kỳ sau có thai, nó sẽ theo quán tính, cũng vào tháng ấy, nó sẽ tuột ra, làm sao mà giữ?
Sợ sẩy thai mấy lần rồi, khí lực để nuôi thai thì khí lực đâu mà giữ thai?
Sợ không biết gìn giữ, sinh lý tham lam bừa bãi, ông thì cương quyết bà thì hoang mang ấy. thai đang yên ổn thì đưa tinh khí vào quấy động, nó sẽ tuột ra, thuốc nào mà giằn giữ nổi?
Mỗi năm 1 lần sẩy, một lần mất máu non, cô này sẩy thai 4 năm liên tiêp, 4 năm mất máu non thì khí lực trong người đã suy kém, nay lại còn đem khí huyết nuôi cái thai kỳ này thời khí huyết đâu cho đủ mà không xanh gầy mệt mỏi kém ăn ít ngủ?
Nên biêt thêm: Khi trái cây đã chín thì cuống rụng (tróc miệng đỉa) không chảy nhựa, cũng như người sinh đủ tháng chỉ máu hôi chảy ra chứ máu chính không chảy ra, đó là chính sản; khi trái cây còn xanh, ta bẻ ép, cuống trái cây chảy nhựa non ra, cũng như người đẻ non (sẩy thai) máu non chảy ra đó là bán sản hay tiểu sản.
Máu non này là vật rất qúy nay nó chảy ra dù nhiều hay ít thì ăn uống bồi dưỡng đến mức nào mới bù đáp lại cho xiết?
Máu non mất đi thì dễ mà lấy lai rất khó!
Y lý:
Hướng điều trị này:
Sẩy thai thì phải giữ thai, cứ nhằm vào mạch:
– Tay phải hoạt sác tức hoạt mà có lực đúng là có thai.
– Tay trái huyền trường, huyền trường cũng là tích kết thành thai, nhưng huyền là hao mòn, hao mòn ở tay trái là hao mòn tinh huyết ở can thận.
– Can thân là nơi tràng trữ tinh huyết mà nó hao mòn, tức là thấy rõ sẩy thai nhiều lần.
– Tinh huyết là căn bản của thai, nó đã hao mòn thì phải bồi đắp cái cãn bàn ấy, tuy nhiên gặp bệnh gắn mác thế này phải can thận lưu ý, ta nên tham khảo phần khám của Tây y:
Phần khám Tây y có ghi:
Tuần hoàn: tim đập đều rõ.
Hô hấp: phổi thớ bình thường.
Tiêu hóa: Bụng mềm, gân lách không to.
Tiết niệu: Bình thường.
Sinh dục: Bình thường, có thai hai tháng.
Như vây, các phần tuần hoàn, hổ hấp, tiết niệu và cả sinh dục đêu bình thường cũng nhẹ phần suy xét tới những khía cạnh ấy. Lý chỉ bồi căn, cố bản, thống khí, an thai là phép chữa tốt.
Dược lý:
Thuốc cho uống từ ngày có thai được hai tháng sự sẩy cho đến khi thai được ba tháng 10 ngày, mẹ khỏe, thai yên, ra Viện; trước sau chỉ có 8 vị thuốc:
– A giao (sao phồng) là chất keo bổ phổi (kim) dể sinh thủy sinh tinh cho thận, tức là bù trá cho mạch huyền mà cũng là chất dính cho cuống thai (A giao dùng đây có thể ràng thay cho Xuyên quy).
– Ngải cứu thông thai khí, A giao đi với Ngải cứu là để giàn giữ không cho thai rỉ máu ra.
– Hương phụ thông khí khai uất cho can huyết.
– Đỗ trọng bồi dưỡng và làm ôn ấm sống lưng khù cuống thai.
– Tục đoạn đi với Đỗ trọng giữ chặt cuống thai không cho nhả ra.
– Hoàng cầm mát phần âm huyết dể dưỡng thai hòa hoãn mà cũng là hỏa nhiệt cbo cái thai khi thuộc thăng dương (tháng thứ 3).
– Xuyên khung để khua động mạch thai cho sinh hoạt đều (mãi sau mới dùng mà chỉ dùng ít thôi). Nhưng bệnh động thai, bệnh rong kinh, nhiều thầy thuốc hay dùng Khung Quy để bổ huyết, nhưng tôi lại cho là Khung Quy tuy .bổ huyết nhung nó khua động huyết mạch, nén những loại bệnh này (dọa sẩy) lôi rất ít dùng Khung Quy.
– Đại táo là để tăng cường vị khí chút ít (Táo dùng trong bài thuốc này quả là vó lý, nhung khi ra Viện, bệnh nhân muốn xin thêm cho bổ cho ngọt thì chiều ý cho đẹp mà thôi, vì nó cũng không có hại gì).
Tóm lại, A giao bổ hư cố ban, Ngải cứu, Hương phụ thông khí, Đỗ trọng, Tục đoạn giữ vững cuông thai, Hoàng cầm mát âm huyết cho thai chỉ 6 vị ấy cũng đủ lý lẽ giữ cho cái thai được yên đến đủ tháng thì sinh.
Lương Y Việt Cúc
