Triệu chứng chủ yếu của bài thuốc Chi tử sị thang
Điều 79. Phát hãn hoặc hạ mà phiền nóng, trong ngực vướng tức dùng Chi tử sị thang làm chủ.
Tóm tắt:
Cách chữa trường hợp sau khi phát hãn hoặc hạ mà phiền nhiệt, trong ngực vướng tắc.
Thích nghĩa:
Phát hãn hoặc hạ mà phiền nhiệt, vít lấp ở trong ngực vưống tắc không thông, dùng Chi tử sị thang để thanh nhiệt ở trong ngực, khí uất ở thượng tiêu làm cho khí thông, tân dịch rải khắp mà khỏi.
Bài Chi tử sị thang thể hiện là sau khi phát hãn hoặc hạ, nhiệt uất ỏ trong ngưc và hoành cách mô, so với chứng hư phiền ngủ không được của điêu 78, bộ vị tuy khác nhau mà nguyên nhân bệnh thì giống nhau.
Điều 80. Bệnh thương hàn 5 – 6 ngày, sau khi đã hạ, đi đồng khá nhiều, chứng mình uẫn nóng không dứt mà trong tâm kết đau, lả tã chưa chịu rải ra hết, cho uống Chi tử sị thang làm chủ.
Tóm tắt:
Cách chữa bệnh thương hàn sau khi hạ mạnh rồi có chứng trong tâm đau vì nhiệt tà kết lại.
Thích nghĩa:
Thương hàn 5-6 ngày, phần nhiều là thòi kỳ biểu tà truyền vào trong: nếu bệnh đả truyền sang dương minh mà đã cho hạ mạnh rồi, đáng lý bệnh giải. Nay sau khi hạ mạnh mà chứng mình nóng không lui là bệnh không phải ở dương minh, chỉ làm hư vị khí, nhiệt tà thừa hư mà kết lại ỏ trong tâm, nhân sự kết lại mà gây ra cơn đau. So với các chứng tâm phiền vướng tắc trong ngực là nặng hơn ulà tà chưa chịu giải ra hết”, là nói nhiệt không hạ mạnh mà giải không phải biểu chứng chưa muôn giải, cho nên dùng Chi tử sị thang để chữa chứng nhiệt trong ngực.
