ĐÔNG Y CHỮA LỞ LOÉT GIÁC MẠC 

Biện chứng Đông y:

Do phong nhiệt tà độc xâm phạm tròng trắng mắt (phong luân), hoả của Phế, Can nung đốt, đưa lên xâm nhập vào mắt gây nên. Hoặc do Can kinh uất nhiệt thành thực chứng.

Cách trị:

Tả Can thanh nhiệt là chủ yếu.

Đơn thuốc:

Tiễu viêm giải độc thang.

Bài thuốc:

Xích thược, Hoàng cầm, Tang diệp, Cúc hoa, Đơn bì, Hoa phấn, Trạch tả, Xa tiền tử, đều 9g Ngân hoa, Liên kiều, Huyền sâm đều 12g, Bồ công anh 15g, Bạc hà 4,5g. sắc uống mỗi ngày 1 thang.
Kết mạc sung huyết nhiều, thêm Long đởm thảo, Chi tử đều 9g; Ngực đầy, sườn đau, thêm Thanh bì, Hương phụ đều 9g; Đau đầu, mắt trướng, thêm Sinh thạch quyết minh, Tràn châu mẫu, đều 15g; Khoé mi mắt sung huyết, thêm Đào nhân, Hồng hoa đều 6g; Đại tiện bí, thêm Đại hoàng 8g. Bài này dùng cho thực chứng, đối với bệnh lâu ngày, hư nhược, người già suy nhược, mụn nhọt lở loét lâu ngày không lành miệng, dùng bài trên thêm Đẳng sâm, Sinh địa, Bạch truật, Đương quy, bỏ các thứ đắng, lạnh.

Hiệu quả lâm sàng:

Đã dùng bài thuốc trên gia giảm trị 38 ca, thời gian điều trị trung bình là 15 ngày, tất cả cơ bản đều khỏi.

Bồ XX, nữ, 48 tuổi, giáo viên. Sau khi bị chứng nóng sốt thì mắt bên trái bị sung huyết, đau nhức, sợ ánh sáng, cháy nước mắt, thị lực giảm. Bệnh hơn 1 tháng, bệnh viện chẩn đoán viêm giác mạc lở loét, điều trị nhưng không khỏi. Khám thấy mắt bên phải thị lực 1.0, mắt trái thị lực 1, giác mạc bên thái dương vào giữa mờ đục, mềm, mi mắt sung huyết, soi dèn thấy nhiễm sắc dương tính, đầu lưỡi đỏ, rêu vàng bệu, mạch Hoạt Sác. Dùng Tiêu viêm giải độc thang bỏ Hoa phấn, Xa tiền tử, Trạch tả, Bạc hà, thêm Thạch quyết minh, Đào nhân, Hồng hoa, uống 5 thang, giác mạc lở loét về cơ bản giảm nhiều, mi mắt sung huyết và trạng thái kích thích cục bộ giảm. Tiếp dùng phương trên bỏ Đào nhân, Tang điệp, BỒ công anh, thêm Đương quy, Sinh địa, Câu kỷ uống 10 thang.
Khám lại thấy các chứng trạng đã hết, thị lực mắt trái lên 0.8, chỗ giác mạc mới loét có nhiều mây che. Một năm sau, do lao lực quá sức, bệnh tái phát, uốhg thang trên, khỏi bệnh.

Nhận xét:

Dược lý học hiện đại nghiên cứu cho biết, trong bài dùng Bồ công anh, Ngân hoa, Liên kiều, Hoàng cầm có tác dụng thanh nhiệt, lương huyết, giải độc, kháng khuẩn phổ rộng, và ức chế virus. Đào nhân, Hồng hoa hoạt huyết hoá ứ, đốì với chứng mi mắt sung huyết có tác dụng tốt, vì vậy các vị thuốc cố tác dụng điều tiết tuần hoàn máu, xúc tiến quá trình trao đổi chất, tăng cường miễn dịch cơ thể, diệt virus và những chỗ bị viêm, cải thiện dinh dưỡng giác mạc, xúc tiến lành chỗ lở loét. Dùng thanh nhiệt giải độc và hoạt huyết hoá ứ là 2 cách điều trị hợp lý, không những làm cho mắt hết sưng đỏ mà đốì với vùng bệnh cũng có chuyển biến tốt, tiêu đi hết, dều có kết quả tốt (Trương Lâm Khanh – tỉnh Chiết Giang).