ĐÔNG Y CHỮA BỆNH PHỤ KHOA: CÓ THAI TRONG BỤNG CÓ BÁNG
(THAI KIÊM SÁN-HÀ)
BỆNH-NGUYÊN
Dựng-phụ xưa nay vẫn có nọc bệnh Sán hà (báng). hoặc không cần-thận, gặp gió lạnh ở ngoài liệu vào, phong -tà hợp với nọc bệnh kết ở trong bụng, hành khối, thế gọi là bệnh “Thai Kiềm Sán Hà”.
BỆNH-TRẠNG
Trong bụng có kết khối. Khối ấy ở yên một chỗ nhất định không chuyền-động thì gọi là Sán.
Khối đó lúc tụ lúc tản, lúc ở nơi này, lúc chạy 1 ơi khác, thì gọi là Hà.
BIỆN-CHỨNG.
Bệnh thất-trị, sán-hà ngày một to lớn thêm. Chiếm hết cả chỗ trong bụng, cái thai không có chỗ lên. Khi đẻ ra, phần nhiều cũng không thể nuôi được.
PHÉP CHỮA
Huyết-Sán, nên cho uống “Huyết-kiệt-tán’ (50) khí-sán, nên cho uống “Ô-dược tán” (61) Hà thì nên, cho dùng “Đại-thất-khi-thang”(02). Dùng thuốc tự tiêu già nửa thôi, còn thì đề nó tự tiêu dần đi, cho không cần tiêu cả một lúc. Như thế thì khỏi hại đến Thai.
ĐIỀU DƯỠNG
1 – Kiêng ăn các thứ ăn cứng rắn khó tiêu như khoai môn các thức nóng như thịt dê, thịt ngan các thứ cua, cá tanh v. V…
2 – Kiêng giận dữ nóng nảy, nên giữ cho người luôn-luôn vui hòa, nếu không, khi-cơ uất-kết bệnh càng nặng thêm.
3 – Bệnh Sán-Hà dùng thuốc tiêu được nửa phần thì thôi, không nên dùng thuốc công-phạt quả nữa, e hại đến thai. Điều này cần phải nhớ kỹ.
Theo:” Đông Y thực hành Phụ khoa” của Lê Cường 1952.