Khi còn trong bụng mẹ, dây rốn là nơi mang các dưỡng chất và dưỡng khí quý báu từ mẹ sang cho thai nhi và nhờ thế mà bé lớn lên từng ngàỵ. Đen khi đủ 9 tháng 10 ngày bé cất tiếng khóc chào đời, các thầy thuốc đỡ đẻ cắt rốn cho bé và thế là dấu tích của sự nối kết kỳ diệu giữa mẹ và con ngày nào nay chỉ còn là cái cuống rốn nhỏ dài độ 4-5 cm. Áy thế mà cái cuống rốn nhỏ này lại gây lúng túng cho các bà mẹ trẻ. Các chị thường bổi rối không biết phải chăm sóc rốn cho bé như thế nào và thường làm theo những lời mách bảo của những người lớn tuổi trong gia đình hoặc xung quanh. Nhiều trường hợp các chị vô tình đã làm bé bị nhiễm trùng hoặc ngộ độc như băng rôn quá kín, bôi thuốc đỏ, rắc kháng sinh, thậm chí là rắc tiêu, đắp chẩt bẩn, sái á phiện lên rốn càng làm cho bé thêm nguy kịch.
Bình thường rốn bé sẽ rụng trong vòng từ 7 đến 10 ngày sau sinh và sau 15 ngày thì cuống rốn liền hoàn toàn. Khi chưa liền, rốn là một ngõ vào quan trọng gây nhiễm trùng tại chỗ và từ ổ nhiễm trùng này vi trùng vào máu gây nhiễm trùng máu, có thê dẫn đên tử vong cho trẻ sơ sinh nếu không được phát hiện và điêu trị kịp thời. Đê giúp các bà mẹ và gia đình biểt cách chăm sóc rốn cho bé tại nhà, bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Siêm, Phó trưởng khoa sơ sinh và chị Dương Tố Trân, điều dưỡng trưởng khoa đã hướng dẫn cách chăm sóc như dưới đây.
-
Chuẩn bị vật liệu chăm sóc rốn
- Que gòn vô trùng.
- Chai cồn 70°.
- Gạc vô trùng.
Những thứ này các bà mẹ đều có thể mua tại các nhà thuốc tây.
-
Các bước thực hiện chăm sóc rốn
- Rửa tay thật kỹ bằng xà phòng và nước.
- Tháo băng rốn của trẻ ra.
- Quan sát rốn và vùng da quanh rốn xem có dấu hiệu gì bất thường hay không?
- Rửa tay hoặc sát trùng tay lại bằng dung dịch cồn 70°.
- Dùng que gòn tẩm cồn sát trùng rốn theo trình tự sau:
+ Chân rốn.
+ Thân cuống rốn.
+ Mặt cắt cuống rốn.
+ Da vùng xung quanh rốn từ trong ra ngoài, rộng khoảng 5 cm.
- Thay que gòn khác cho mỗi lần sát trùng.
- Sau 2 ngày tuổi thì không cần phải băng rốn lại sau khi chăm sóc để rốn mau khô. Có thể băng bằng gạc mỏng nếu rốn còn ướt.
Nếu chưa biết cách chăm sóc rốn, các bà mẹ có thể nhờ nhân viên y tế đến nhà hướng dẫn.
-
Cần đưa trẻ đến khám ở cơ sở y tế nếu thấy có một trong những dấu hiệu sau
- Rốn sưng đỏ.
- Rốn rì dịch, có mủ hoặc vẫn còn ướt sau khi rụng.
- Rốn có mùi hôi.
- Đỏ vùng da xung quanh rốn.
- Rốn chảy máu.
-
Tránhlàm những điều sau khi chăm sóc rốn
- Băng rốn quá chặt và kín vì có thể làm rốn bị nhiễm trùng.
- Bôi hoặc đắp bất kỳ chất gì lên rốn vì vừa có thể gây nhiễm trùng rốn vừa gây ngộ độc như sái á phiện, hoặc bị ngộ độc thủy ngân do bôi thuốc đỏ.