Tác dụng của Ngưu Bàng Tử là gì?

牛蒡子

+ Ngưu bàng tử (Fructus Arctii) là quả chín phơi hay sấy khô của cây ngưu bàng Arctium lappa L, thuộc họ cúc Compositae.

+ Tính vị:

Cay, đắng, lạnh, Qui kinh phế – vị.

+ Tác dụng dược lý:

Nước sắc ngưu bàng tử có tác dụna kháng song cầu khuẩn gãy viêm phổi, nước ngâm chiết có tác dụng ức chế nhất định đối với 1 sô’ khuẩn ngoài da. Ngưu bàng tử có tác dụng hạ sốt, lợi tiểu. Gần đây đã phát hiện thuốc có tác dụng kháng ung thư, liều thấp có tác dụng ức chế tế bào ung thư tăng sinh, làm cho tế bào ung thư hướng dần về tế bào bình thường.

+ Chỉ định:

– Điều trị cảm mạo phong nhiệt, sưng đau hầu họng:

Thường dùng cùng với liên kiều, kim ngân hoa, kinh giới, cát cánh, trong bài ngân kiều tán. Điều trị sốt mà có ho, đờm nhiều khó khạc, thường dùng cùng với kinh giới, cát cánh, tiền hổ, cam thảo.

– Điều trị chứng ban chẩn không mọc:

Ngưu bàng tử có tác dụng thanh tiết thấu tán, để sơ phong tán nhiệt, thấu tiết nhiệt độc làm cho mọc ban chẩn, thường phối hợp với bạc hà, kinh giới, thuyền thoái, tử thảo… trong bài thấu chẩn thang.

– Điều trị mụn nhọt quai bị:

Ngưu bàng tử cay, đắng, hàn vừa có tính thăng phù, vừa có tính thăng giáng, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, tiêu thũng lợi yết, tính thiên về hoạt lợi, thông nhị tiện, nên dùng để điều trị ngoại cảm phong nhiệt, hỏa độc nội kết, mụn nhọt sưng đau, đại tiện bí kết, thường dùng cùng với đại hoàng, mang tiêu, chi tử, liên kiều, bạc hà. Ngưu bàng tử dùng với qua lâu, liên kiều, thiên hoa phấn, thanh bì để điều trị can uất hóa hỏa gây sưng đau tuyến vú trong bài qua lâu ngưu bàng thang. Ngưu bàng tử dùng cùng với huyền sâm, hoàng cấm, hoàng liên, bản lan căn để điều trị chứng nhiệt độc gây nên quai bị như bài phổ tễ tiêu độc ẩm.

+ Liều dùng:

3 – 10g/ngày, khi sao lên thì tính hàn giảm bớt.

Chú ý:

Thuốc có tính hàn, hoạt trường thông tiện, nên người khí hư, tiện lỏng phải thận trọng khi dùng.