Chữa bệnh viêm đa Khớp bằng Đông Y

Biện chứng Đông y:

Thận tinh không đầy đủ, phong hợp với đờm thấp thành chứng tý.

Cách trị:

Bổ tinh dưỡng dịch, hoá thấp thông lạc, trừ phong định thống.

Đơn thuốc:

Địa hoàng hợp tễ.

Bài thuốc:

Sinh địa hoàng 60g; Thục địa hoàng 30g, Bạch truật (sao) 60g, Đạm can khương 12g, Xuyên ô (chế) 6g, Bắc tế tân 4,5g, Ngô công 3 con (giã nát), Sinh cam thảo 5g.
Mỗi ngày 1 thang, nước sắc 2 lần, uống làm 3 lần. Một tuần lễ sau khi bệnh chuyển biến tô’t, giảm lượng Sinh địa, thêm Hoàng kỳ 30g.

Hiệu quả lâm sàng:

Tô XX, nữ, 42 tuổi. Đến khám ngày 5Z3/1969. Các khớp ngón tay thứ 5, ngón giữa và ngón cái sưng to, đau, căng cứng, không thể co duỗi được. Khớp cổ tay bên trái sưng đau, cứng, không thể gấp xuống được, không thể đi được, đi phải có người người dìu. Người bệnh đã chịu chứng phong thấp khớp gần 20 năm nay, nay lại tái phát. Đã dùng nhiều loại thuốc kháng phong thấp, bệnh tình có lúc giảm, lúc tái phát. Mỗi lần phát thì lúc đầu các khớp ngón tay sưng đau, sau đó chuyển sang khớp cổ tay đau nhiều hơn, các khớp cứng đờ, đi lại khó khăn, ảnh hưởng đến giấc ngủ. Đã uống thuốc kháng viêm nhưng không có kết quả, đến xin điều trị. Người bệnh tinh thần uể oải, không muốn ăn uống, tiêu tiểu bình thường.

Khám thấy:

thân nhiệt 37,6°c, mạch Huyền Tế hơi Hoạt, mạch đập 89 lần/phút, chất lưỡi nhạt, rêu lưỡi trắng bẩn, dầy. Đây là dạng phong thấp mạn tính, dáng vẻ gầy mòn, thiếu máu, họng không có sung huyết, tiếng tim phổi không có gì khác thường, bụng phẳng, gan ở trên bờ sườn thứ 6, mé dưới sườn 1 khoát ngón tay, bờ mềm, ấn vào không đau, lách cũng không cứng. Tại khớp thứ .2 ngón tay út và mặt ngoài cổ tay đều có nốt mầu vàng, to bằng hạt đậu  dưới da.

Cơ bắp 2 chốn teo, khớp ngón chân cử động khó, ngoài ra không có gì khác. Xét nghiệm: Huyết sắc tô’ 8,6g, hồng cầu 3.500.000, bạch cầu 12.000mm3, trung tính 73%, lymphô 18%, bazơ 9%, độ lắng máu 56mm/giờ. Tây y chẩn đoán là viêm khớp dạng thà’p (thời kỳ hoạt động). Đông y xếp vào loại ngoan tý (chứng tý kéo dài lâu ngày không khỏi), do Thận tinh bất dục, phong hiệp vói dờm thấp gây nỗn chứng tý. Cho dùng khứ hoàng hợp tễ. 3 ngày sau, sưng đau giảm nhẹ, uống liên tục 5 ngày, có thể tự bước đi được. Lại uống 10 thang, di đứng như thường, có thể ngồi xổm được. Theo dõi nhiều năm, tình trạng cứng khớp gối đã tự tiêu hết.

Nhận xét:

Bài Địa hoàng hạp tễ đưọc xây dựng trên cơ sở kinh nghiệm hiện đại dùng độc vị Can sinh địa để trị có kết quá bệnh viêm đa khớp dạng thấp. Trên lâm sàng thấy dùng độc vị Can sinh địa, hiệu quả chậm, tác dụng giảm đau kém, khi dùng lượng lán, có tác đụng phụ là người bệnh đau bụng, tiêu chảy. Sau khi uống 3-5 ngày, bệnh nhân thường không muốn uốhg tiếp. Bài thuốc này có dùng thêm các thuốc lý trung như Bạch truật, Can khương để ôn trung kiện Tỳ, thẩm thấp hoá ứ, lại thêm Xuyên ô, Tế tân, Ngô công để khu phong định thông, hiệu quả tăng lên rõ rệt, tác dụng phụ giảm han đi (Kê Thư Thiêu – tỉnh Quảng Tây).