QUẾ BÌ
(CINNAMOMUM L0UREINR11 VEES)
Theo học thuyết y học Âu Mỹ, quế là một vị thuốc thơm tho bổ dạ dày, nó có ít nhiều tính cách thu liềm. Nó có thể chữa được các chứng bệnh lợm dọng, bệnh nôn mửa, hay là chứng đi tả, vì nó chứa được nhưng bệnh ở trong dạ dày, như chứng đầy hoi, hay là chứng đau bụng hoắc loạn thổ tả.
Người ta thường dùng nó để hợp sức cùng các thứ thuốc khác, thí dụ như những người khi huyết hư hao, thân thể yếu đuối, dùng nó có thể đem sức mạnh cho các vị thuốc khác, để làm cho người ta mạnh lên, bởi vì cái tính của nó là tính mạnh thêm, có thể bổ liềm thêm lên, nếu dùng nó hợp với những vị thuốc bổ, thì nó thêm sức bổ, mà còn làm cho người ta khỏi đau, nó lại chữa được nhiều bệnh như những chứng đầy hơi, chứng đầy bụng, to trướng bụng lên.
Xem quế mới còn tươi chính mình trông thấy cây quế người ta cắt ủ rõ ràng. Chính mình xem khi cắt đã nhận thấy như thớ thịt nó nhỏ và mịn là thư tốt, rồi nhận ngay cây quế đó nó thế nào thì là chắc chắn hơn cả. Nhược bằng không gặp được đích xác mà nếu xem quế đã lâu, thi nấu nước sôi đem hãm thử như hãm nước chè tàu, nhưng trong ngoài đều có nước nóng cả thì nó mới đủ sức thấu. Khi đã được rồi, xem sắc nước của nó thấy xanh tươi thơm tho ngon ngọt là tốt, cũng có khi mà sắc nước đỏ, thì gọi là nước châu sa.
Có thứ quế nước trắng như sữa, thì gọi là quế bạch.
Xem xong rồi uống thử và có ý nhấp vào miệng lưỡi, thấy ngọt và thơm như mùi Tô hợp mãi mãi vẫn còn thơm.
Hay là lấy miếng quế thử bỏ ngay vào trong thùng nước, hễ nó chìm sát đáy ngay là tốt, hoi lơ lửng là thứ vừa vừa, nếu nó nổi bều là quế xấu hay bốc.
Nhưng điều ý tứ và cốt yếu bí quyết của nó là phải xem hương xem sắc, sắc đẹp cũng là một điểm hay rồi, nhưng hương vị của nó phải là người biết xem quen, đã tường lắm, lại học tập nhiều mới hay lý hội được chỗ ý tứ ấy, thứ tốt nó thơm có tinh thần man mác, không phải là thơm sặc sụa cay đắng, thơm phức thơm hăng đâu. Nó phải là thơm dịu dàng ý nhị, thơm từa tựa như mùi Tô hợp, thơm thanh nhã đáng yêu, nhặn được ý tứ chỗ ấy mói là tuyệt diệu.
