Điều trị chứng đi tiểu nhiều lần, tiểu đêm, đái dầm
Bệnh nhân, nam, 30 tuổi, công nhân. Ngày 14/12/1978, anh đến khám bệnh. Kể bệnh mình đi tiểu nhiều lần, tiểu đêm, 4 – 5 lần mỗi đêm, đau thắt lưng, đau bụng, chất lưỡi đỏ, mỏng, mạch trầm. Thêm triệu chứng thận hư, tỳ vị hư nhược, can khí uất kết. Phương pháp điều trị chủ yếu làm ấm tỳ thận và làm co lại nước tiểu, bổ khí điều hòa và giải trừ uất kết.
Đơn thuốc:
Ô dược 12g, Ích trí 9g, Sơn dược 60g, Khiếm thực 30g, Thanh bì 9g, Mẫu lệ nung 30g, Hương phụ 9g, Trần bì 9g, Phục linh 30g, Tang phiêu tiêu 15g, Cam thảo chích 3 gam.
Sau khi uống 3 liều trên, số lần đi tiểu đêm giảm xuống còn 2 lần, đỡ đau tức bụng dưới nhưng vẫn còn cảm giác đau thắt lưng. Đơn thuốc ban đầu uống thêm ba liều nữa là khỏi bệnh.
Theo: “Tố vấn · Linh lan bí điển luận thiên” có ghi: “Bàng quang là chức quan của Trung Châu,tân dịch tàng trữ ở đó, khí hóa rồi thải ra ngoài.” Có thể thấy rằng, chức năng tiểu tiện thuộc về bàng quang. Bài vị viết: “Tam tiêu là chức quan quyết định việc nước bài xuất ra ngoài.” Có thể thấy rằng bàng quang chỉ có nhiệm vụ chứa nước tiểu, và điều khiển chính cho việc bài tiết nước tiểu.
Đối với sự chuyển hóa khí của Tam tiêu khí hóa làm chủ, Phế chủ khí thượng tiêu. Tỳ vị chủ khí trung tiêu. Thận chù khí hóa hạ tiêu. do đó việc đi tiểu có liên quan đến 3 tạng là phế, tỳ, thận. Sách nói: “Đái dầm là do bàng quang hư và lạnh, không giữ được nước.” Tôi cho rằng tiểu không tự chủ, dương hư phần lớn là lạnh, và thuốc “Thận khí hoàn” chủ yếu dùng để làm ấm thận và giảm lượng nước tiểu.
